ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ
ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ κ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ
Γιά τήν Ἑορτή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος
9ην Ἰουνίου 2025
«Γνώρισμα τό Πνεῦμα, Πατρογεννήτου Λόγου»
Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Ἑορτάζουμε λαμπρῶς ὅλη αὐτή τήν περίοδο τοῦ Πεντηκοσταρίου, τίς μεγάλες καί δεσποτικές ἑορτές τοῦ Πάσχα, τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Κυρίου καί τελευταία τήν ἑορτή τῆς Πεντηκοστῆς, τιμῶντας ἰδιαιτέρως τό τρίτο πρόσωπο τῆς ἁγίας Τριάδος, τό Πανάγιον Πνεῦμα.
Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἀναφέρει, πώς τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ἔγινε ἡ τελείωση τῆς κτίσεως. Ἐκεῖνος πού ἐνήργησε τήν ἀρχή τῆς δημιουργίας εἶναι ὁ Θεός Πατέρας, «συνυπουργούντων καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», αὐτός πού τήν ἀνακαίνισε εἶναι ὁ Υἱός μέ τήν Ἀνάστασή Του, ἐνῶ τήν τελείωσή της, πραγματοποίησε τό Ἅγιον Πνεῦμα μέ τήν σημερινή κατάβασή Του.
Ἀπό τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, τό ζωοποιό Πνεῦμα κατέβηκε νά μείνει γιά πάντα μαζί μας, σύμφωνα μέ τήν ὑπόσχεση τοῦ Κυρίου, «καὶ ἐγὼ ἐρωτήσω τὸν πατέρα καὶ ἄλλον παράκλητον δώσει ὑμῖν, ἵνα μένῃ μεθ᾿ ὑμῶν εἰς τὸν αἰῶνα» (Ἰωάν. 14, 16). Δυστυχῶς, πολλοί χριστιανοί νομίζουν πώς τό Ἅγιον Πνεῦμα δημιουργεῖται, στέλνεται καί παρουσιάζεται στήν Ἐκκλησία τώρα.
Ὅσον ἀφορᾶ τήν «δημιουργία», ἔχουν χυθεῖ τόνοι μελάνι καί αἷμα, γύρω ἀπό τό «ἄκτιστον», τό «ὁμοούσιον τῷ Πατρί καί τῷ Υἱῷ», τό «συμπροσκυνούμενον καί συνδοξαζόμενον», τό «ἀκτινοσυμπλαστουργοσύνθρονον» τῆς ὑμνολογίας, Ἅγιον Πνεῦμα.
Γιά τό θέμα τῆς ἀποστολῆς, ἡ Ἐκκλησία μας πιστεύει γιά τό Ἅγιον Πνεῦμα, ὅτι ἀποστέλλεται ἀπό τόν Υἱό, «ὃν ἐγὼ πέμψω ὑμῖν παρὰ τοῦ πατρός» (Ἰωάν. 15, 26), καί ὅπως δηλώνει στό Σύμβολο τῆς Πίστεως «τό ἐκ τοῦ Πατρός ἐκπορευόμενον» κατά τόν λόγο τοῦ Εὐαγγελίου, ὅτι «παρά τοῦ Πατρός ἐκπορεύεται» (Ἰωάν. 15, 26). Καί γιά τό ὅτι, τό Ἅγιον Πνεῦμα δέν πρωτοπαρουσιάζεται τώρα στήν Ἐκκλησία, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος θά πεῖ «Τοῦτο τό Πνεῦμα, ἐνήργει ἐν τοῖς πατράσι καί ἐν τοῖς προφήταις».
Τό Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι ἡ δόξα καί τό γνώρισμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Στερεώνει τό πρόσωπο, τό ἔργο καί τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ στίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων. «ἐκεῖνος ὑμᾶς διδάξει πάντα καὶ ὑπομνήσει ὑμᾶς πάντα ἃ εἶπον ὑμῖν» (Ἰωάν. 14, 26). Οἱ Ἀπόστολοι, οἱ Πατέρες, οἱ κληρικοί, ἀλλά καί κάθε ἄνθρωπος κατανοεῖ τά λόγια τοῦ Κυρίου διά τῆς χάριτος τοῦ Παρακλήτου. Ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας γράφει πώς, «ἡ τέλεια μάθηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ, γίνεται στούς πιστούς μέ τή βοήθεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».
Τό μυστήριο τῆς ἐνσαρκώσεως τοῦ Κυρίου, τόν πλοῦτο τῶν δωρεῶν τοῦ Χριστοῦ, μόνο μέ τήν ἀποκάλυψη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μποροῦμε νά τά γνωρίσουμε. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γονατιστός παρακαλοῦσε τόν Θεό, ὥστε μέ τήν χάρι τοῦ Πνεύματος, «κατοικῆσαι τὸν Χριστὸν διὰ τῆς πίστεως ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν» (Ἐφ. 3, 17).
Ἡ βίωση τοῦ Χριστοῦ μέσα στά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας, γίνεται μέ τό Παράκλητο Πνεῦμα. Ἡ πατερική θεολογία μᾶς διδάσκει, πώς ὅπως συνδέεται στενά ὁ νοῦς καί ὁ λόγος τοῦ ἀνθρώπου, μέ αὐτό τον τρόπο συνδέεται ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ καί τό Ἅγιον Πνεῦμα. Ὁ ἐνυπόστατος Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ φανερώνεται μέ τό Πνεῦμα, καί ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ φανερώνει τό Ἅγιον Πνεῦμα. Εἶναι ἀχώριστα ἑνωμένα τά Πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος μεταξύ τους. Ἀκόμη καί τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ δέν μποροῦμε νά προφέρουμε «εἰ μή ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ» (Α΄ Κορ. 12, 3), θά μᾶς πεῖ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος.
Ἡ ἀποστολή τοῦ Παρακλήτου ἀπό τόν Χριστό, ἔκανε τίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων νά γεμίσουν μέ εἰρήνη, χαρά, μακροθυμία, πραότητα (Γαλ. 5, 22). Κατά τόν Ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, τό Ἅγιον Πνεῦμα γεμίζει μέ τήν δύναμή Του ὅλα τά ὄντα, ἐνῶ εἶναι μεθεκτό μόνο ἀπό τούς ἀξίους.
Τήν ἀπουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀπό τήν σημερινή κοσμική πραγματικότητα, εὔκολα τήν διαπιστώνουμε. Οἱ ἄνθρωποι, ἀντί νά φέρουν τά σημάδια τῆς χάριτος, ἐμφανίζουν τά σημάδια τῆς φθορᾶς. Οἱ διάφοροι πόλεμοι καί ἡ βία, ἡ ἀποξένωση ἀπό τόν Θεό καί ἡ περιφρόνηση τῆς πνευματικῆς ζωῆς, εἶναι ἀποδείξεις τῆς ἐκδιώξεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀπό τήν ζωή μας.
Ἄς παρακαλέσουμε τόν Τριαδικό μας Θεό, νά σκηνώσει μέσα μας, νά μᾶς καθαρίσει ἀπο κάθε κηλίδα ἁμαρτιῶν καί νά σώσει τίς ψυχές μας. Ἀμήν.
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ