Στο προεόρτιο απολυτίκιο της εορτής των Χριστουγέννων, αναφέρεται ότι ο Χριστός με την ενανθρώπησή Του είναι το ξύλο της ζωής και το θείο φυτό.
«Ἑτοιμάζου Βηθλεέμ, ἤνοικται πᾶσιν ἡ Ἐδέμ. Εὐτρεπίζου Ἐφραθᾶ, ὅτι τὸ ξύλον τῆς ζωῆς, ἐν τῷ Σπηλαίῳ ἐξήνθησεν ἐκ τῆς Παρθένου· Παράδεισος καὶ γάρ, ἡ ἐκείνης γαστήρ, ἐδείχθη νοητός, ἐν ᾧ τὸ θεῖον φυτόν, ἐξ οὗ φαγόντες ζήσομεν, οὐχὶ δὲ ὡς ὁ Ἀδὰμ τεθνηξόμεθα, Χριστὸς γεννᾶται, τὴν πρὶν πεσοῦσαν, ἀναστήσων εἰκόνα».
(=Ετοιμάσου Βηθλεέμ, άνοιξε για όλους η Εδέμ. Ευτρεπίσου Εφραθά, ότι το δέντρο της Ζωής, άνθησε στο σπήλαιο από την Παρθένο. Διότι και η κοιλιά της φάνηκε νοητός Παράδεισος, μέσα στην οποία βρίσκεται το Θείο φυτό, από το οποίο αν φάμε θα ζήσουμε και δεν θα πεθάνουμε, όπως ο Αδάμ. Ο Χριστός γεννιέται, για να αναστήσει την πεσμένη εικόνα του ανθρώπου.)
Στο τροπάριο αυτό αντιπαρατίθεται ο νέος Αδάμ που είναι ο Χριστός, προς τον παλαιό Αδάμ τον πρώτο άνθρωπο. Ο πρώτος Αδάμ έφαγε από το ξύλο, απώλεσε τον Παράδεισο και έτσι ασθένησε όλο το ανθρώπινο γένος με την είσοδο της φθοράς και του θανάτου. Ενώ ο νέος Αδάμ που είναι ο Χριστός, το ξύλο της ζωής, χαρίζει την ζωή σε όσους θα ενωθούν μαζί Του.
Ο Παράδεισος, κατά την διδασκαλία των αγίων Πατέρων, ήταν νοητός και αισθητός. Νοητός, αφού ήταν η κοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό και ο Αδάμ βρισκόταν στον φωτισμό του νου και έπρεπε με την ενέργεια του Θεού και την δική του συνέργεια να φθάσει στη θέωση. Ήταν και αισθητός, γιατί ήταν ένας ιδιαίτερος τόπος. Μέσα στον Παράδεισο υπήρχαν πολλά δένδρα, αλλά δύο από αυτά διέφεραν από τα άλλα. Το πρώτο ξύλο ήταν το ξύλο της γνώσεως για το οποίο ο Αδάμ έλαβε εντολή να μη φάει από αυτό και το άλλο ήταν το ξύλο της ζωής. Η Παλαιά Διαθήκη αναφέρει ότι μετά την ανυπακοή του ανθρώπου και την βρώση του ξύλου της γνώσεως του καλού και του κακού, ο Θεός τον έβγαλε από τον Παράδεισο. Ο λόγος για τον οποίο έβγαλε ο Θεός τον άνθρωπο από τον Παράδεισο μετά την παρακοή ήταν ότι δεν έπρεπε μετά την πτώση του να φάει από το ξύλο της ζωής.
Ο Χριστός με την ενανθρώπησή Του γίνεται ξύλο ζωής για τον άνθρωπο. Η φιλανθρωπία του Θεού εκδιώκει τον άνθρωπο από τον Παράδεισο, ώστε να μην παραμείνει αιώνιος στην θνητότητά του, αλλά να μετανοήσει, και κυρίως στον κατάλληλο καιρό με την Ενανθρώπηση του Υιού του Θεού να γευθεί το ξύλο της ζωής και να υπερβεί τον θάνατο και να εισέλθει πάλι μέσα στον Παράδεισο.
Ο άνθρωπος θα γευόταν το ξύλο στον κατάλληλο καιρό, αφού προηγουμένως θα γυμναζόταν πνευματικά, και αυτό θα συνιστούσε την θέωσή του. Απαγόρευσε ο Θεός να φάει από αυτό, γιατί ακόμη ήταν ατελής πνευματικά, δεν είχε προετοιμασθεί κατάλληλα, όπως πολύ κακό προξενεί η τελεία και σκληρή τροφή σε αυτούς, που ακόμη έχουν ανάγκη γάλακτος. Χωρίς άσκηση και προετοιμασία δεν είναι δυνατόν κανείς να αποκτήσει την θέωση και την κοινωνία με τον Θεό. Με την ενανθρώπησή Του ο Ίδιος ο Χριστός άνοιξε την πύλη του Παραδείσου και πορεύεται, κινείται προς τον άνθρωπο.
Ο νέος Παράδεισος είναι η κοιλία της Θεοτόκου και η Εκκλησία και το ξύλο της ζωής είναι ο Ίδιος ο Χριστός. Επομένως οι απόγονοι του Αδάμ μπορούν να γευθούν από αυτό το ξύλο και να απολαύσουν την αληθινή ζωή μέσω των Μυστηρίων της Εκκλησίας μας.
Ας ετοιμάσουμε λοιπόν τις ψυχές μας να υποδεχθούμε την Εναθρώπηση του Υιού του Θεού, του Λυτρωτή όλου του ανθρωπίνου γένους.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς