Το κυρίως κακό. Ένα είναι το κυρίως κακό, που αρμόζει να λέγεται κακό, η αμαρτία. Και αυτή εξαρτάται από τη δική μας βούληση. Ε.Π.Ε. 7,100
Καρπός της. Το πραγματικώς κακό είναι η αμαρτία. Το τέλος της είναι η καταστροφή. Αυτό, που φαίνεται κακό, λόγω του πόνου που προκαλεί, όπως είναι οι σωματικές κακώσεις, μας αποτρέπει από την αμαρτία. Καρπός των σωματικών πόνων και θλίψεων είναι η αιώνιος σωτηρία της ψυχής. Ε.Π.Ε. 7,104
Φοβερό και λυπηρό η αναισχυντία. Δεν είναι τόσο φοβερό το ν’ αμαρτάνει κανείς, όσο η αδιαντροπιά μετά την αμαρτία, και το να μην πειθαρχεί κανείς στους ιερείς, που παραγγέλλουν προσοχή. Ε.Π.Ε.8α,234
Το μόνο φοβερό και λυπηρό. Ένα μονάχα φοβάμαι, την αμαρτία. Όλα τ’ άλλα δεν με πειράζουν, είτε πλούτος, είτε φτώχεια, είτε εξουσία, είτε οτιδήποτε άλλο. Ε.Π.Ε. 8α,286
Άλγος. Το άριστο θα ‘ταν να μην αμαρτάναμε καθόλου. 'Ύστερα απ’ αυτό το καλύτερο είναι, όταν αμαρτάνουμε, να συναισθανόμαστε και να διορθωνόμαστε. Αν δεν έχουμε αυτό, πώς θα παρακαλέσουμε το Θεό να μας δώσει άφεση των αμαρτημάτων μας;
... Λοιπόν, πες εσύ τα αμαρτήματα σου, ένα - ένα, ώστε να ξέρεις ποιών αμαρτημάτων παίρνεις τη συγχώρηση... Εκείνο, που κάνει το Θεό ν’ αγανακτεί είναι το να μην πονάμε για την αμαρτία μας. Ε.Π.Ε. 9,456
Παιχνίδι άσχημο. Τί λες, άνθρωπε; Πήγες κόντρα με το Θεό και κάνεις πως δεν καταλαβαίνεις; Αυτό είναι δεύτερο κοντράρισμα στο Θεό, δεύτερη βρωμιά.
Για ποιά, λοιπόν, αμαρτήματα ζητάς λύση; Γι' αυτά, πού ούτε καν θέλεις να τα γνωρίζεις; Παίζεις εκεί που δεν χωράει παιχνίδι. Αλλά θα έρθει καιρός, που δεν θα μπορείς να παίζεις. Ε.Π.Ε. 9,568
Τα οψώνια. Τα περισσότερα απ’ τα σωματικά νοσήματα προέρχονται από ψυχικές αμαρτίες. Αν το φοβερότερο, ο ίδιος ο θάνατος, έχει τη ρίζα του στην αμαρτία, πολύ περισσότερο οι πιο πολλές από τις αρρώστιες. Ε.Π.Ε. 10,222
Κόπος, βάρος. Η αμαρτία είναι κόπος και βαρύ και δυσβάστακτο φορτίο...
Τίποτε δεν βαρύνει τόσο πολύ την ψυχή, τίποτε δεν τραυματίζει τόσο τη διάνοια, τίποτε δεν μας πιέζει τόσο προς τα κάτω, όσο η συνείδηση της αμαρτωλότητάς μας. Ε.Π.Ε. 10,616
Πυρ κολάσεως. Τί χειρότερο υπάρχει από αυτή τη βάσανο;
Τί χειρότερο από τα τραύματα, που έχουν μέσα τους; Τί χειρότερο από το καμίνι, που καίει αιώνια κι από τη φλόγα που δεν σβήνει ποτέ; Ε.Π.Ε. 10,622
Σαν το σκυλί στο ξέρασμά του. Μετάνοια είναι να μην επαναλάβουμε τα ίδια. Διότι όποιος επιχειρεί κάτι τέτοιο, μοιάζει με το σκυλί που ξαναγυρίζει στον εμετό του. Είναι, λοιπόν, ανάγκη να απέχουμε και ως προς την πράξη και ως προς την προαίρεση από όσα διαπράξαμε. Κι αφού απομακρυνθούμε, να χρησιμοποιήσουμε για τις πληγές τα κατάλληλα φάρμακα. Ε.Π.Ε. 10,622
Βάρος. Είναι βαριά και ανυπόφορη η αμαρτία, χειρότερη και βαρύτερη από το μολύβι και κάθε μέταλλο. Όποιος έχει κάποια αίσθηση, δεν μπορεί ούτε για λίγο να υψώσει το βλέμμα του, κι αν ακόμα είναι τελείως αναίσθητος. Ε.Π.Ε. 14,754
Πρόλαβε τη φωτιά. Μην περιμένεις ν’ ανάψει η φωτιά για να την σβήσεις. Πρόλαβέ την. Να μην εξαγριώνεις το θηρίο, μήτε να επιτρέπεις ν’ αγριεύει. Αν ανάψει η φωτιά της αμαρτίας, δεν μπορείς εύκολα να κυριαρχήσεις. Ε.Π.Ε. 15,412
ΠΗΓΗ: Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη,
Τόμος Α΄, σελ. 145-147.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς