ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ
ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ κ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ
Γιά τήν Κυριακή 7 Ἰουλίου 2024
Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Ζοῦμε μία σύντομη, μία ἐφήμερη ζωή. Ἡ βιωτή μας ἀποτελεῖ μία στιγμὴ μέσα στὴν ἱστορία τοῦ κόσμου. Τὸ πέρασμά μας ἀπὸ τὴν γῆ αὐτὴ ἀποτελεῖ μία χαραμάδα ἑνὸς μεγάλου παραθύρου πρὸς τὴν ἀλήθεια, τὸ ὁποῖο δὲν ἔχουμε οὔτε τὸν χρόνο οὔτε τὶς δυνάμεις νὰ τὸ ἀνοίξουμε διάπλατα. Σχεδιάζουμε καὶ ὑλοποιοῦμε ἔργα, αἰσθανόμενοι συχνὰ μία ἱκανοποίηση γιὰ τὰ κατορθώματά μας, λησμονώντας ὅμως πὼς μυριάδες ἀνθρώπινων σχεδιασμῶν καὶ κατορθωμάτων ἔχουν βυθιστεῖ σὲ ἕνα τεράστιο πηγάδι λησμονιᾶς. Μποροῦμε ἄραγε νὰ ἔρθουμε σὲ ἐπαφὴ μὲ τὰ ὄντως σταθερὰ καὶ αἰώνια; Μποροῦμε νὰ συμμετάσχουμε στὰ σχέδια τοῦ μόνου προσώπου ποῦ βρίσκεται πάνω ἀπὸ τὴν φθορὰ τῆς ἱστορίας; Μποροῦμε νὰ γίνουμε, ἐμεῖς, οἱ φθαρτοὶ καὶ προσωρινοὶ ἄνθρωποι, συνεργοὶ τοῦ ἀναλλοίωτου καὶ ὄντως αἰώνιου Θεοῦ;
Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή μᾶς περιγράφει μία μεγάλη, μία συγκλονιστικὴ εὐκαιρία ποὺ δόθηκε στοὺς τέσσερις πρώτους μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ, ὥστε νὰ ἐγκαταλείψουν τοὺς ταπεινοὺς ἀνθρώπινους σχεδιασμούς τους καὶ νὰ γίνουν πρωταγωνιστὲς στὸ μεγαλειῶδες θεϊκὸ σχέδιο τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων. Τέσσερις ἁπλοὶ ψαράδες, τέσσερις ἀσήμαντοι βιοπαλαιστές, τῶν ὁποίων ἡ ζωὴ φαινόταν προδιαγεγραμμένη στὶς ὄχθες τῆς λίμνης τῆς Γεννησαρέτ, δέχονται ἀπὸ τὸν Κύριο μία πρόσκληση, ἡ ὁποία ἔμελλε νὰ ἀνατρέψει ὁλόκληρη τὴν ζωή τους. «Ἀκολουθεῖστε με», τοὺς λέει. Καὶ ὁ λόγος αὐτὸς ἀποδεικνύεται ἀρκετός, ὥστε νὰ ἐγκαταλείψουν ὅλα ἐκεῖνα ποὺ τοὺς προσέφεραν μία στοιχειώδη βεβαιότητα γιὰ τὸ παρὸν καὶ τὸ μέλλον τους καὶ νὰ ἀφεθοῦν στὴν ἀπόλυτη ἀβεβαιότητα ἑνὸς παραλόγου σχεδίου γιὰ τὰ ἀνθρώπινα καὶ τὰ κοινωνικὰ τοὺς δεδομένα. Ὅπως ἀναφέρει ὁ Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, δὲν ρωτοῦν τί θὰ τρῶνε, ποὺ θὰ κοιμοῦνται, πῶς θὰ ζήσουν οἱ δικοί τους, πῶς θὰ ἀντιμετωπίσουν τοὺς ἰσχυρούς τῆς κοινωνίας, πῶς θὰ ἀντέξουν τὶς δυσκολίες καὶ τὰ ἀπρόοπτα. Χωρὶς δισταγμό, χωρὶς διαπραγμάτευση, χωρὶς νὰ ἀναζητήσουν κάποιες στοιχειώδεις ἐγγυήσεις, ἐγκαταλείπουν ἀμέσως τὰ δίχτυα ποὺ τοὺς ἐξασφάλιζαν μέχρι τώρα τὰ πρὸς τὸ ζῆν καὶ ἀκολουθοῦν τὸν διδάσκαλο καὶ Μεσσία ποὺ τόσο λαχταροῦσαν νὰ συναντήσουν.
Χωρὶς ἀμφιβολία, ἡ προθυμία τους αὐτὴ στερεῖται τῆς κοινῆς λογικῆς. Ὁρισμένοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας τὴν ἀποδίδουν στὸν αὐθορμητισμὸ καὶ τὴν ἁγνότητα τῆς ἁπλῆς ἰσραηλιτικῆς καρδιᾶς τους. Ἄλλοι, τὴν ἀποδίδουν στὴν βαθιὰ ἐπίδραση ποὺ πρέπει νὰ προκάλεσε στὴν ψυχή τους ἡ προσωπικότητα τοῦ Χριστοῦ. Τὸ ἕνα ὅμως δὲν ἀποκλείει τὸ ἄλλο. Ὁ Πέτρος, ὁ Ἀνδρέας, ὁ Ἰάκωβος καὶ ὁ Ἰωάννης ἀποτελοῦν ψυχὲς ἁγνές, ζυμωμένες ἀπὸ τὰ παιδικά τους χρόνια μὲ τὴν πίστη στὸν Θεὸ καὶ μὲ τὴν προσδοκία τῆς ἐλεύσεως τοῦ Μεσσία. Παρὰ τὴν φτωχική τους ζωή, παρὰ τὶς δυσκολίες τῆς καθημερινότητός τους, ἡ φλόγα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐλπίδος δὲν εἶχε καταπλακωθεῖ ἀπὸ τὸν καθημερινὸ μόχθο τῆς ἐπιβιώσεως. Ἡ ὕπαρξή τους παρέμενε εὔφορο ἔδαφος ποὺ περίμενε τὸν σπόρο τῆς κλήσεως. Καὶ αὐτὴ ἡ ἑτοιμότητα, αὐτὴ ἡ ἐγρήγορση, κάποια εὐλογημένη στιγμή, συναντήθηκε μὲ τὸ θεϊκὸ «Ἀκολούθει μοι».
Εἶναι σημαντικό, ἀδελφοί μου, νὰ κατανοήσουμε τὶς συνθῆκες καὶ τὶς προϋποθέσεις τῆς εὐλογημένης ἀνατροπῆς ποὺ φέρνει στὴν ζωὴ τῶν ἁπλῶν ψαράδων τὸ κάλεσμά τους ἀπὸ τὸν Χριστό, προκειμένου νὰ βρεθοῦμε καὶ ἐμεῖς ἕτοιμοι νὰ ἀνταποκριθοῦμε στὸ δικό μας κάλεσμα. Ἔχουν περάσει ἀπὸ τότε δυὸ χιλιάδες χρόνια, οἱ ἄνθρωποι ὅμως δὲν ἀλλάζουν. Ὅπως ἐκεῖνοι, ἔτσι κι ἐμεῖς, δίνουμε τὸν ἀγῶνα τῆς ἐπιβιώσεως, πασχίζοντας νὰ ἐκπληρώσουμε τὰ σχέδιά μας καὶ νὰ ἐπιτύχουμε τοὺς στόχους μας. Λησμονοῦμε, ὅμως, πώς, ἐὰν ἐγκλωβιστοῦμε ἀποκλειστικὰ σὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ζωῆς, δὲν πρόκειται νὰ βροῦμε τὴν μόνιμη καὶ διαρκῆ εὐτυχία ποὺ τόσο ποθοῦμε. Οἱ ἐκκρεμότητες καὶ οἱ δυσκολίες διαδέχονται ἡ μία τὴν ἄλλη. Κάθε ἐπιτυχία δίνει τὴν σκυτάλη σὲ ἕνα νέο σχέδιο. Σὲ κάθε στιγμὴ καραδοκεῖ τὸ ἀπρόοπτο ποὺ ἀνατρέπει τὸν προγραμματισμό μας. Τὰ πράγματα τοῦ κόσμου τούτου ἔρχονται καὶ παρέρχονται, δυστυχῶς ὅμως δὲν ἐπιτρέπουμε στὸν ἑαυτό μας νὰ βρεῖ δυνάμεις καὶ χρόνο, ὥστε νὰ ἀναζητήσει πράγματα αἰώνια καὶ νὰ ἐνταχθεῖ σὲ ἕναν μεγάλο, σ΄ ἕναν αἰώνιο σκοπό.
Κι ὅμως! Ὅπως οἱ ἁπλοὶ ψαράδες τῆς σημερινῆς περικοπῆς, ἔτσι κι ἐμεῖς, δεχόμαστε ἀπὸ τὸν Θεὸ διαρκεῖς προσκλήσεις, οἱ ὁποῖες μποροῦν νὰ ἀλλάξουν τὴν ζωή μας. Πρώτη καὶ μεγάλη πρόσκληση ἀποτελεῖ ἡ ἴδια μας ἡ ζωή. Ὁ Δημιουργός μας, κινούμενος ἀπὸ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν ἄπειρη φιλανθρωπία Του, μᾶς κάλεσε ἀπὸ τὴν ἀνυπαρξία στὴν ὕπαρξη, ἐπιθυμῶντας νὰ μοιραστοῦμε μαζί Του τὸ δῶρο τῆς ζωῆς. Ἀκόμη ὅμως καὶ ὅταν ἡ ἁμαρτία γέμισε τὴν ψυχὴ τῶν ἀνθρώπων μὲ τὸ σκοτάδι τοῦ πόνου καὶ τοῦ θανάτου, ὁ φιλεύσπλαχνος Θεὸς βρέθηκε ἀνάμεσά μας, ἕτοιμος νὰ καταυγάσει μὲ ζωογόνο φῶς τὴν ὕπαρξή μας καὶ νὰ ἀνανεώσει τὴν πρόσκλησή Του πρὸς τὸν καθένα ἀπό ἐμᾶς. Αὐτὴν τὴν λυτρωτικὴ πρόσκληση γιὰ μία ζωὴ ἀπαλλαγμένη ἀπὸ τὴν φθορὰ καὶ τὸν θάνατο ἀπευθύνει καὶ σήμερα ἡ Ἐκκλησία πρὸς τὸν κόσμο. Ἐναπόκειται στὴν δική μας ἐλεύθερη βούληση νὰ ἀνταποκριθοῦμε ὁλόψυχα, ὅπως ἔκαναν τότε οἱ ἁπλοὶ ψαράδες τῆς Γεννησαρέτ καὶ νὰ Τὸν ἀκολουθήσουμε στὸν δρόμο πρὸς τὴν αἰωνιότητα. Ἡ φωνὴ τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ φωνὴ τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ μας. Ὅσο ἐντονότερα μετέχουμε στὴν πνευματική της ζωή, τόσο ἐντονότερα ἀκοῦμε τὴν πρόσκληση νὰ βρεθοῦμε στὸ πλάι του καὶ νὰ γίνουμε συνεργοί Του. Ὁ πόνος καὶ τὸ σκοτάδι ἔχουν ἐξαντλήσει τὸν σύγχρονο ἄνθρωπο. Κάθε ἡμέρα, ὅλο καὶ θεριεύει ὁ πόθος τῆς Οἰκουμένης γιὰ μία ζωὴ γεμάτη φῶς, εἰρήνη καὶ ἐλπίδα. Ὁ καρπὸς ἔχει μεστώσει. Γι΄ αὐτὸ καὶ ὁ Κύριος, μιλώντας στοῦ μαθητές Του, ὅπως ἀναφέρει ὁ Ματθαῖος στὸ ἔνατο κεφάλαιο τοῦ εὐαγγελίου του (στ. 37), ἀναζητᾷ τὴν προθυμία καὶ τὸ φιλότιμο, τόσο τὸ δικό τους ὅσο καὶ τὸ δικό μας, λέγοντας:
«Ὁ θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται ὀλίγοι». Ἀδελφοί μου, Ὁ Θεὸς δὲν κάνει διακρίσεις καὶ δὲν ἐπιλέγει ἐκλεκτούς. Ἀπευθύνεται πρὸς ὅλους τούς ἀνθρώπους, ἀναζητώντας σὲ κάθε γενεὰ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι, ἐλεύθερα καὶ ὁλόψυχα, θὰ ἀπαρνηθοῦν τὴν εὔθραυστη ἐξασφάλιση τῶν ἀτομικῶν σχεδιασμῶν τους, θὰ διασπάσουν τὰ τείχη τοῦ μικρόκοσμού τους, θὰ παρατήσουν τὶς παλιὲς δουλειὲς, τὶς παλιὲς ἀγάπες καὶ θὰ δεχτοῦν νὰ Τὸν ἀκολουθήσουν στὸ διαρκὲς ἔργο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους.
Ἕνας σύγχρονος μοναχὸς ὁλοκλήρωνε πάντοτε τὴν προσευχή του μὲ μία φράση: «Κύριε, στὸ τέλος ὅλων μου τῶν αἰτημάτων, ἀξίωσέ με νὰ γίνω μέρος τοῦ σχεδίου τῆς ἀγάπης Σου γιὰ τοὺς ἀνθρώπους».
Ἄς γίνει αὐτὴ ἡ προσευχὴ καὶ δική μας δέηση πρὸς Ἐκεῖνον καὶ ἂς εἴμαστε βέβαιοι πώς, ἡ ἀνταπόκριση στὴν κλήση Του καὶ ἡ παράδοση τῆς ζωῆς μας στὴν πρόνοια καὶ τὸ ἔλεός Του, θὰ μᾶς ἀνοίξει δρόμους ζωῆς, γεμάτους χαρά, ἐλπίδα καὶ ἀγάπη ποὺ τόσο διψάει ἡ ψυχή μας. Ἀμήν.
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ