Ο άγιος Αυγουστίνος υπήρξε Χριστιανός θεολόγος και φιλόσοφος, με πλουσιότατο συγγραφικό έργο που επηρέασε τον Δυτικό Χριστιανισμό, τη Φιλοσοφία και την λατινική πατρολογία. Γεννήθηκε στην Ταγάστη της Νουμηδίας στην Αφρική, το έτος 354 μ.Χ. από μητέρα φλογερή χριστιανή, τη Μόνικα (τιμάται 4 Μαΐου) και πατέρα ειδωλολάτρη τον Πατρίκιο. Τις εγκύκλιες σπουδές πραγματοποίησε στην πατρίδα του και στη συνέχεια ο πατέρας του, τον έστειλε για ανώτερες σπουδές στην Καρχηδόνα, όπου σπούδασε ρητορική και φιλοσοφία.
Ο Αυγουστίνος ήταν δυναμική και αδέσμευτη προσωπικότητα και κατά τα φοιτητικά του χρόνια έζησε έκλυτο βίο και μάλιστα απέκτησε σε μικρή ηλικία (18 ετών) ένα εξώγαμο γιο. Την ίδια περίοδο ακολούθησε και το αιρετικό ρεύμα του Μανιχαϊσμού. Η πολυκύμαντη ζωή του Αυγουστίνου οδήγησε την ευσεβεστάτη μητέρα του Μόνικα σε δακρύβρεχτη προσευχή. Μόνη της ελπίδα και παρηγοριά η καταφυγή στο Θεό διά της προσευχής. Μέρα - νύχτα παλεύει με τον Θεό. Καταφεύγει σε κάποιον επίσκοπο, ο οποίος τη συμβουλεύει και την παρηγορεί. Τελικά της λέει: «Πήγαινε στην ευχή του Θεού, παιδί μου. Ποτέ δεν θα χαθεί ο γιός τόσων δακρύων!»
Ο Αυγουστίνος δεν την λησμόνησε ποτέ αυτήν την απάντηση. Γράφει σχετικά στις «Εξομολογήσεις» του: «Κάποτε μίλησες, Θεέ μου, ακόμα μία φορά στη μητέρα μου, δια μέσου ενός λειτουργού Σου Επισκόπου. Η μητέρα μου, επειδή έβλεπε ότι δεν κατόρθωνε τίποτε σχεδόν, κατέφυγε στον Επίσκοπο και τον παρεκάλεσε να μου μιλήσει ο ίδιος, να ανασκευάσει τις πλάνες, στις οποίες παρασύρθηκα από τους Μανιχαίους, να με αποτρέψει από το κακό και να με διδάξει το αγαθό». Ο Επίσκοπος την άκουσε με προσοχή και τη συμπόνεσε. Άρχισε να την παρηγορεί και τέλος, πρόσθεσε: «Άφησέ τον ελεύθερο και περιορίσου στη δύναμη της προσευχής. Αυτός ο ίδιος μελετώντας τις διδασκαλίες των Μανιχαίων, θα διαγνώσει τις πλάνες τους και την ασέβειά τους, γιατί είναι ολοφάνερες». Της είπε ακόμη, ότι «ήμουν πολύ ισχυρογνώμων, πολύ υπερήφανος, για το ότι ήμουν οπαδός μιας νέας αίρεσης και πρόθυμος να φέρω τους απλοϊκούς με ερωτήσεις και αντιρρήσεις σε αμηχανία, καθώς αυτή η ίδια το είχε αφηγηθεί».
Τελικά η προσευχή της μητέρας εισακούσθηκε νίκησε τον γιό της, ύστερα από τριάντα ολόκληρα χρόνια αγώνα και προσευχής. Ο Θεός φώτισε την καρδιά του Αυγουστίνου, παίρνει σταθερή απόφαση να επιστρέψει στον Χριστό και να αφοσιωθεί στο έργο της Εκκλησίας Του. Βαπτίσθηκε από τον Άγιο Αμβρόσιο, Επίσκοπο Μεδιολάνων και η Αγία Μόνικα ήταν παρούσα στην βάπτιση του υιού της. Ποιος μπορεί να νιώσει τη χαρά της Μόνικας, την ώρα που βαπτιζόταν ο γιός της! Τη νύχτα του Πάσχα, στις 25 Απριλίου του 387 μ. Χ., ο Αυγουστίνος βαπτίσθηκε μαζί με τον δικό του γιό από τον άγιο Αμβρόσιο!
Εδώ τελείωσε η αποστολή της ευσεβεστάτης Μόνικας. Είδε πρώτα τον σύζυγο να βαπτίζεται χριστιανός και τώρα ακουμπά το παιδί της στην αγκαλιά του Κυρίου! -«Νῦν ἀπολύεις τὴν δούλην Σου, Δέσποτα, ἐν εἰρήνη», ψελλίζει συγκινημένη. Μητέρα και υιός επιστρέφουν στην Αφρική. Στην πόλη Όστια, κοντά στις εκβολές, σταθμεύουν για να ξεκουραστούν. Εκεί, η Μόνικα αρρωσταίνει και σε λίγες μέρες, σε ηλικία 56 ετών, παραδίδει το πνεύμα της «εν ειρήνη» στον Δεσπότη Χριστό. Ο Κύριος είχε εκπληρώσει τον ιερό σκοπό της, τη μαρτυρία της υπέρ του Χριστού. Αυτή ήταν και η τελευταία επιθυμία της.
Γράφει για την στάση της μητέρας του Μόνικας ο ιερός Αυγουστίνος στις «Εξομολογήσεις» του: «Η μητέρα μου έχυνε για εμένα περισσότερα δάκρυα από όσα χύνουν οι μητέρες επάνω στα νεκρά τέκνα τους. Με την θέρμη της πίστης, η οποία της χάριζε η μεγάλη της ευσέβεια, με έβλεπε ηθικώς νεκρό. Και Συ Κύριε, εισάκουσες την δέησή της και δεν περιφρόνησες τα δάκρυά της, με τα οποία πότισε το έδαφος, παντού όπου προσευχόταν. Οι πόνοι της να με αναγεννήσει διά του Πνεύματος ήταν σκληρότεροι από αυτούς τους οποίου υπέφερε να με γεννήσει διά της σαρκός».
Όπως είπε ο ίδιος ο ταλαντούχος γιος της Αυγουστίνος: «χάρις στη μητέρα μου, στις προσευχές της και στην αρετή της, έγινα τελικά αυτός που είμαι». Και προσθέτει ο ίδιος σαν εξομολόγηση προς τον Θεό: «Κύριε, εάν είμαι δικό Σου παιδί, είναι διότι μου έδωσες για μητέρα μία από τις πιστές δούλες Σου!».
Κατόπιν αυτών, σοφά έχει λεχθεί ότι ο Αυγουστίνος είναι παιδί της Μόνικας και της Χάριτος. Η Μόνικα δείχνει το θαύμα της Μητρότητος πάνω στη γη και πιο ωραίο θαύμα ακόμα, της πνευματικής μητρότητος!
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς