Τώρα αρχίζει ο πνευματικός μας αγώνας. Η έμπνευσή μας πολλαπλασιάζεται με τη σκέψη ότι εκατομμύρια χριστιανοί θα τηρήσουν τη Νηστεία αυτή. Η οδός προς την Ανάσταση, ακόμη και για τον ίδιο τον σαρκωθέντα Θεό, πέρασε από παθήματα. Το μυστήριο των παθημάτων θα το κατανοήσουμε μόνο αργότερα…
Παλαιότερα, στα μοναστήρια, όσοι μπορούσαν εγκρατεύονταν ως την Παρασκευή ή ακόμη και ως το Σάββατο. Αλλά αυτό δεν ήταν για όλους…. Εμείς κρατούμε την εξής μέθοδο: η πλήρης εγκράτεια δεν είναι αναγκαστική κατά τη διάρκεια όλης της εβδομάδος. Πλήρη αποχή από τροφή και νερό κρατούμε τις τρεις πρώτες ημέρες μέχρι την πρώτη Προηγιασμένη Λειτουργία.
Ο καθένας διαλέγει σύμφωνα με τη δύναμή του, χωρίς να κοιτάζει τι κάνει ο άλλος. Ο καθένας αυτοπροαίρετα ας βαδίσει προς εκείνο τον αγώνα που ανοίγεται μπροστά μας, ώστε με τον τρόπο αυτό να είμαστε σε θέση να διέλθουμε τη Νηστεία, χωρίς να χάσουμε τον πραγματικό της σκοπό, να συναπαντήσουμε δηλαδή στη φθαρτή σάρκα μας τη χάρη της Αναστάσεως…
Την Κυριακή της συγχωρήσεως ζητούμε ειλικρινά συγχώρηση ο ένας από τον άλλον, γιατί είναι άκρως σημαντική. Όταν η συγχώρηση αυτή δίνεται και από τις δύο πλευρές, τότε η ψυχή αισθάνεται ελεύθερη και γεμάτη ειρήνη. Βέβαια η κατάσταση αυτή της ελευθερίας και της ειρήνης απαλύνει υπερβολικά τη νηστεία.
Και όταν συγχωρήσουμε από την καρδιά μας όλους τους αδελφούς μας για όσα συσσωρεύθηκαν στη γεμάτη κόπο, παρεξηγήσεις, στενοχώριες, στερήσεις καθημερινότητά μας, τότε όλα αυτά απορρίπτονται, και το πνεύμα μας λυτρώνεται…
Τι είδους προετοιμασία μας προτείνει ο Σιλουανός για την υποδοχή του Πάσχα; Όσο ισχυρότερο είναι μέσα μας το Πνεύμα, τόσο ευκολότερα ξεχνούμε κάθε πληγή και συγχωρούμε κάθε προσβολή που μας προκλήθηκε από τον αδελφό, και τόσο πλουσιότερα θα ξεχύνεται σε μας η χαρά της αιώνιας ζωής. Η αυτοεξουθένωση είναι μεγάλη πνευματική πράξη μπροστά στον Θεό. Ο Ίδιος ο Κύριος κένωσε τον Εαυτό Του. Διαβάζουμε λοιπόν στον πατέρα Σιλουανό τα λόγια: «ἡ χάρη κατοικεῖ στούς ἐλαχίστους καί ὄχι στούς ἀνωτέρους». Έτσι έδωσε σε αυτόν ο Κύριος να γνωρίσει: «Όσο περισσότερο ταπεινώνεται ο άνθρωπος, τόσο περισσότερο αναλαμβάνει τον αγώνα της κενώσεως, τόσο υψηλότερα ανεβαίνει μπροστά στον Θεό, και τόσο περισσότερο γίνεται ικανός να προσλάβει τη μεγάλη χάρη».
Προσπαθήστε όμως να εκπληρώσετε όλα αυτά πού σάς είπα κατά τη Νηστεία αυτή. Γιατί λέω «κατά τη Νηστεία αυτή»; Το λέω, γιατί κατά παράδοξο τρόπο τώρα επικρατεί τεταμένη ατμόσφαιρα στον κόσμο. Και οι πιστοί και οι άπιστοι έχουν συνεχώς στο στόμα τους τούς λόγους «αποκάλυψη», «αποκαλυπτικά γεγονότα», «αποκαλυπτικές προσδοκίες». Με ποιά μορφή θα έρθει το τέλος δεν γνωρίζουμε ακόμη. Αλλά εφέτος η ένταση είναι μεγαλύτερη από πριν. Ας προσπαθήσουμε τη Νηστεία αυτή να την κάνουμε νηστεία πάλης για εκείνο πού σας παρακάλεσα: για την ενότητα, πού θα είναι ενότητα κατ’ εικόνα της Αγίας Τριάδος…
...Οι άνθρωποι δεν προσέχουν τα δικά τους λάθη και κρίνουν τους άλλους. Με τον τρόπο αυτό καταστρέφεται η ενότητα. Φυλαχθείτε από κάθε λογισμό εναντίον των αδελφών, γιατί κάθε τέτοιος λογισμός προκαλεί ρωγμή στον τοίχο της Μονής μας. Το είπαμε αρκετές φορές. Αυτό δεν είναι καθόλου μικρό πράγμα! Γι’ αυτό και προσευχόμαστε: «Δώρησαί μοι τοῦ ὁρᾶν τά ἐμά πταίσματα». Η απουσία της θεωρίας αυτής κάνει τον κάθε άνθρωπο να σκέφτεται ότι έχει δίκαιο και να μη διακρίνει τα δικά του λάθη. Γι’ αυτό φυλαχθείτε από κάθε κακή σκέψη όταν είστε στο κελί σας, και τότε το «σπίτι μας» θα μένει ακλόνητο και θα κερδίσουμε τη σωτηρία μας…
(Εκφωνήθηκε στα ρωσικά, στις 11 Φεβρουάριου 1991.)
ΠΗΓΗ: Αποσπάσματα από το βιβλίο: Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ): «Οικοδομώντας τον Ναό του Θεού μέσα μας και στους αδελφούς μας», τόμος Β, Ομιλία 60, σελ., Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας)
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς