22 Σεπτεμβρίου 1896 - 11 Ἰουλίου 1993
Ρήματα ζωής αιωνίου
Ο Κύριος αποδοκιμάζει την προσευχή, την ελεημοσύνη, τη νηστεία και κάθε καλό έργο που γίνεται υποκριτικά ενώπιον των ανθρώπων για την επιδίωξη δόξας. Ο ουράνιος Πατέρας μας, «ὁ ἐν τῷ κρυπτῷ…» και «βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ», δεν ευαρεστείται με παρόμοιες πράξεις (Ματθ. ς’ 1-18). Και δεν είναι μόνον ο λόγος του Θεού που εντέλλεται να αποκρύπτουμε την εσωτερική μας ζωή από τα ξένα βλέμματα, αλλά και το υγιές πνευματικό ένστικτο, σαν κάποια “κατηγορική προσταγή”, απαγορεύει να παραβιάζουμε το μυστικό της ψυχής που παρίσταται ενώπιον του Θεού. Η προσευχή της μετανοίας ενώπιον του Υψίστου αποτελεί τον πιο ενδόμυχο χώρο του πνεύματός μας. Από την κατάσταση αυτή γεννιέται η επιθυμία να παραμένουμε κρυμμένοι σε κάποιο μέρος, κάτω από τη γη, έτσι ώστε κανείς να μη μας βλέπει ή να μας ακούει, αλλά όλα να διαμείβονται μόνο μεταξύ του Θεού και της ψυχής. Με τον τρόπο αυτό ζούσα τις πρώτες δεκαετίες της μετανοίας μου ενώπιον του Κυρίου. Από την πικρή μου πείρα πολλές φορές διδάχθηκα ότι είναι απαραίτητο να αποφεύγουμε και αυτήν ακόμη τη στροφή στον εαυτό μας, διότι αλλιώς γινόμαστε θύματα του πνεύματος της κενοδοξίας ή της αυταρέσκειας. Οι κινήσεις αυτές της καρδιάς μας επισύρουν την εγκατάλειψη από τον Θεό.
ΠΗΓΗ: Από τον πρόλογο της έκδοσης «’Οψόμεθα τὸν Θεόν Καθώς Ἐστί», Άγιος Σωφρόνιος (Σαχάρωφ) Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ.
Γέροντος Σωφρονίου του Έσσεξ
Το μειονέκτημα των σαφώς καθορισμένων κανόνων είναι ότι καθησυχάζουν τη συνείδηση εκείνων που μπορούν να τους τηρούν, και τους δίνουν την αίσθηση ότι είναι σωσμένοι. Αυτό είναι πολύ αφελές. Οι Φαρισαίοι, οι ασκητές και θεολόγοι της Παλαιάς Διαθήκης εγκρατεύονταν επίσης, αλλ’ αυτό δεν ήταν αρκετό. Ο Χριστός είπε: «Ἐάν μή περισσεύση ἡ δικαιοσύνη ὑμῶν πλεῖον τῶν Γραμματέων καί Φαρισαίων, οὐκ εἰσελεύσεσθε εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 5,20).
Ο Απόστολος Παύλος, το μεγάλο αυτό πνεύμα που μας έδωσε η Πρόνοια του Θεού, βεβαιώνει ότι ο νόμος δεν οδήγησε ποτέ κανένα στην τελειότητα. Αυτό σημαίνει ότι οι κανόνες της Εκκλησίας μπορούν να μας βοηθήσουν στην αρχή. Πράγματι, αν από την αρχή αφεθούμε στον εαυτό μας, στο αυτεξούσιο μας, μπορεί να αισθανθούμε λίγο χαμένοι.
Ο άνθρωπος που κατόρθωσε να υψωθεί πάνω από κάθε νόμο, έφθασε στην κατάσταση της θεώσεως, δηλαδή στη σωτηρία. Σημαντικότερο είναι να έχουμε συνείδηση και υπευθυνότητα για την κάθε κίνηση της καρδιάς και του νου μας, παρά να έχουμε κάποιον κανόνα.
Οι εξωτερικές εκδηλώσεις της ασκήσεως όπως είναι η τήρηση των νηστειών δεν αρκούν. Οφείλουμε να αναγεννηθούμε εκ θεμελίων.
ΠΗΓΗ: Αρχιμ.Σωφρονίου Σαχάρωφ, Περί Πνεύματος και Ζωής,έκδ. Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας 1992.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς