Την Τετάρτη μετά την Κυριακή του Παραλύτου η Εκκλησία μας πανηγυρίζει την εορτή της Μεσοπεντηκοστής, μεγάλη δεσποτική εορτή. Η εορτή αυτή συνδυάζει και συνδέει την Ανάσταση του Χριστού με την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος της Πεντηκοστής.
Η εκκλησιαστική Υμνογραφία πλαισίωσε την Μεσοπεντηκοστή με εξαίρετους ύμνους, που αποδίδουν το θεολογικό θέμα της Εορτής με πανηγυρικό και δοξολογικό χαρακτήρα. Η φράση του Κυρίου στο διάλογο με τους Ιουδαίους:« Ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με καί πινέτω. ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, καθώς εἶπεν ἡ γραφή, ποταμοί ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος» (Ιω. 7, 37-38) ταιριάζει με το θέμα της Μεσοπεντηκοστής, η οποία προετοιμάζει τον πιστό άνθρωπο να γίνει δοχείο της χάριτος του Αγίου Πνεύματος.
Η διδασκαλία του Κυρίου ήλθε σαν ύδωρ ζων, σαν ποταμός χάριτος που δρόσισε τις διψασμένες ψυχές των ανθρώπων. Ο Χριστός είναι η πηγή της Ζωής και της χάριτος που μεταβάλλει τους πίνοντας σε πηγές «Ποταμοί ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσι ὕδατος ζῶντος» (Ιω. 7, 38). «Καί γενήσεται αὐτῷ πηγή ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωήν αἰώνιον», εἶπε στήν Σαμαρείτιδα (Ιω. 4, 14). Και μετέτρεψε την έρημο του κόσμου σε θεοφύτευτο παράδεισο αειθαλών δένδρων φυτεμένων παρά τας διεξόδους των υδάτων του αγίου Πνεύματος.
Πανηγυρίζουμε εξυμνώντας την δόξα του Μεγάλου Διδασκάλου Χριστού, τη Σοφία και Λόγο του Θεού, που είναι η πηγή του ακενώτου ύδατος, που αναβρύζει σε όλον τον κόσμο τα νάματα της σωτηρίας. Ο άνθρωπος που δέχεται και εγκολπώνεται τον θείο νόμο, φωτίζεται και ισχυροποιείται στην πίστη, για να μην θα διψήσει ποτέ, αφού θα είναι πάντοτε ενωμένος με τον Επουράνια Βασιλιά. Δια τούτο Σε δοξάζουμε Χριστέ, διότι παρέχεις στους δούλους που σε παρακαλούν την άφεση των αμαρτιών τους.
Κάθισμα τοῦ πλ. δ’ ἤχου, μετά την γ΄ Ωδή
«Τῆς σοφίας τό ὕδωρ καί τῆς ζωῆς ἀναβρύζων τῷ κόσμῳ, πάντας, Σωτήρ, καλεῖς τοῦ ἀρύσασθαι σωτηρίας τά νάματα· τόν γάρ θεῖον νόμον σου δεχόμενος ἄνθρωπος, ἐν αὐτῷ σβεννύει τῆς πλάνης τούς ἄνθρακας. Ὅθεν εἰς αἰῶνας οὐ διψήσει, οὐ λήξει τοῦ κόρου σου δέσποτα, βασιλεῦ ἐπουράνιε. Διά τοῦτο δοξάζομεν τό κράτος σου, Χριστέ ὁ Θεός, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν αἰτούμενοι καταπέμψαι πλουσίως τοῖς δούλοις σου».
Ἐξαποστειλάριον Ἑορτῆς
«Ὁ τόν κρατῆρα ἔχων τῶν ἀκενώτων δωρεῶν, δός μοι ἀρύσασθαι ὕδωρ εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν· ὅτι συνέχομαι δίψῃ, εὔσπλαγχνε μόνε οἰκτίρμον».
Οι ύμνοι δεν εξαντλούνται μόνο στον εγκωμιασμό της Εορτής ούτε περιορίζονται μόνο σε μερικές θεολογικές αλήθειες. Οι ποιητές -άνθρωποι αγωνιζόμενοι κι αυτοί, νιώθουν στα βάθη τους τη φωτιά της αμαρτίας να τους φλογίζει και αναγνωρίζουν την μοναδική πηγή δροσιάς και ζωής, τον Ιησού Χριστό.
Από την Πηγή αυτή ζητούν να αντλήσουν για να δροσιστούν οι ίδιοι, αλλά να δροσίσουν και τις ψυχές των πιστών. Γι᾿ αυτό προσπαθούν να απλοποιήσουν τις θεολογικές αλήθειες. Τις κάνουν πρακτικά παραγγέλματα και έτσι βοηθούν τους πιστούς να προσεγγίσουν το νόημα της εορτής, για να το βιώσουν στην καθημερινή τους ζωή, ως κάθαρση και φωτισμό του νου και της ψυχής.