Έζησαν στις έσχατες ημέρες της Παλαιάς Διαθήκης, τον 2ο αιώνα π.Χ. στην Ιουδαία, με την αγία μητέρα τους Σολομονή και τον διδάσκαλό τους τον σεβάσμιο ιερέα Ελεάζαρο, στα χρόνια του Αντιόχου Επιφανούς, φανατικού ειδωλολάτρου, ο οποίος έτρεφε άσπονδο μίσος εναντίον των Ιουδαίων που πίστευαν στον αληθινό Θεό. Οι διωγμοί ήταν πολύ σκληροί στα Ιεροσόλυμα, όπου διοργανώνονταν ειδωλολατρικές τελετές με θυσιαστήριο, κι εκεί θυσίαζαν εκατοντάδες χοίρους στους θεούς των ειδώλων, υποχρεώνοντας τους Ιουδαίους να καταπατήσουν τον Μωσαϊκό νόμο. Επειδή νήστευαν οι Ιουδαίοι και προς εμπαιγμό της νηστείας τους, ο Αντίοχος τους υποχρέωνε να φάνε ειδωλόθυτο χοιρινό κρέας.
Στο μαρτύριο προηγήθηκε ο διδάσκαλος Ελεάζαρος, ο οποίος εφάρμοσε το νόμο που δίδασκε και ο Αντίοχος τον έριξε στη φωτιά. Οι επτά νέοι αδελφοί με την ίδια γενναία στάση αρνήθηκαν όλες τις μεγάλες τιμές και δεν έφαγαν ειδωλόθυτο χοιρινό κρέας, αλλά προτίμησαν τα μαρτύρια των τροχών, των ακοντίων και της φωτιάς. Όλοι τους απέθαναν βασανιζόμενοι με μαστίγια, κατασκευασμένα από νεύρα, όμως καθαροί πάσης ειδωλολατρίας και αφοσιωμένοι πλήρως εις τον αληθινόν Θεόν, ο Οποίος ευσπλαχνίζεται τους δούλους του και θα τους αναστήσει εις την αιώνιον ζωήν, σύμφωνα με τον νόμο του Μωϋσέως.
Η αγία Σολομονή η αξιοθαύμαστη μητέρα μπροστά στο μαρτύριο των παιδιών της, όχι μόνο δεν δείλιασε αλλά τα προέτρεπε να δείξουν ανδρικό θάρρος, για να μην χάσουν το στεφάνι του μαρτυρίου και της δόξης, λέγοντας: «Δεν γνωρίζω πώς εγεννήθητε εις την κοιλίαν μου, ούτε εγώ σας έδωκα πνεύμα και ζωήν. Ο Δημιουργός του κόσμου, Εκείνος, ο οποίος έπλασεν τον άνθρωπον ευθύς εξ’ αρχής, εκείνος ο οποίος έδωσεν αρχήν εις όλα τα πράγματα, Αυτός και πάλιν εν τη ευσπλαγχνία Του θα αποδώση το πνεύμα και την ζωήν προς υμάς, διότι τώρα σεις περιφρονείτε τον εαυτόν σας χάριν των νόμων Αυτού». Και αφού υπέμεινε τα μαρτύρια των παιδιών της, στο τέλος και η ίδια απέθανε μαρτυρικώς έπειτα από τους επτά αγίους υιούς της.
Οι άγιοι Μακκαβαίοι είναι μάρτυρες της αρετής της Νηστείας, γιατί προτίμησαν το μαρτύριο από την παρακοή στην εντολή του Θεού. Συγχρόνως αποτελούν υπόδειγμα στους σημερινούς πιστούς χριστιανούς, οι οποίοι στο θέμα της νηστείας και της ασκήσεως υπολείπονται σε μεγάλο βαθμό, διότι παραγκωνίζουν την αξία της άσκησης της νηστείας των τροφών και τη σύνδεσή της με την πνευματική νηστεία.
Οι Άγιοι επτά παίδες Μακκαβαίοι, με τη μητέρα τους Σολομονή και τον διδάσκαλό τους Ελεάζαρο, ας είναι σήμερα βοηθοί μας στον αγώνα των νηστειών της Εκκλησίας μας και ιδιαίτερα την περίοδο του Δεκαπενταυγούστου που διανύουμε για την τιμή της Παναγίας μας.
Σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας μας, για μία θεάρεστη Νηστεία: «Δεν αρκεί η αποχή από τροφές, αλλά να νηστεύουμε νηστεία αρεστή στο Θεό. Αληθινή νηστεία είναι η εγκράτεια της γλώσσας, η αποχή από το θυμό, αποχωρισμός από τις επιθυμίες, από την συκοφαντία, το ψέμα, την επιορκία». (Μ. Βασίλειος)
«Αυτός είναι ο σωστός τρόπος να νηστεύουμε, η επίδειξη καλών έργων, η ελεύθερη από πάθη γνώμη» (Κύριλλος Αλεξανδρείας).
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθείς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Τῶν Μακκαβαίων τὸν ἐπτάριθμον δῆμον, σὺν τῆ μητρὶ Σολομονῆ τῆ ἁγία, καὶ Ἐλεάζαρ ἅμα εὐφημήσωμεν οὗτοι γὰρ ἠρίστευσαν, δι' ἀγώνων νομίμων, ὡς φρουροὶ καὶ φύλακες, τῶν τοῦ Νόμου δογμάτων καὶ νῦν ὡς καλλιμάρτυρες Χριστοῦ, ὑπὲρ τοῦ κόσμου, ἀπαύστως πρεσβεύουσι.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς