Στίχοι: «Τρίτη μεγίστη παρθένους δέκα φέρει νίκην φέρουσας ἀδεκάστου δεσπότου».
(=Ἡ σημερινή Τρίτη, πού εἶναι μεγάλη Τρίτη τοῦ ἔτους, παρουσιάζει τίς δέκα παρθένες, πού ἐμφανίζουν τή νίκη τοῦ δίκαιου ἄρχοντα Χριστοῦ.)
«Ἀλλ᾽ ὦ Νυμφίε Χριστέ μετά τῶν φρονίμων ἡμᾶς συναρίθμησον παρθένων καί τῇ ἐκλεκτῇ σου σύνταξον ποίμνῃ καί ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν».
(=Ἀλλά, ὤ Νυμφίε τῆς ψυχῆς μας Χριστέ, νά τοποθετήσεις καί ἐμᾶς μαζί μέ τίς φρόνιμες παρθένες καί νά μᾶς κατατάξεις μέσα στό ἐκλεκτό ποίμνιό Σου καί νά μᾶς ἐλεήσεις. Ἀμήν.)
Τή Μεγάλη Τρίτη, οἱ θεῖοι Πατέρες ὅρισαν νά ἐνθυμούμαστε τίς διδακτικότατες παραβολές ταῶν Δέκα Παρθένων καί τῶν Ταλάντων, οἱ ὁποῖες ἔχουν ὑψίστη σημασία γιά τή σωτηρία μας. Καί εἶχαν ὡς σκοπό νά ἐπέλθει μία ὠφέλιμη πνευματική ἄσκηση, γιά νά μήν διαφεύγει ἀπό τή σκέψη μας ἡ ἐπερχόμενη καί συνάμα φοβερή ἡμέρα τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Κυρίου μας.
«Τὸν Νυμφίον ἀδελφοί ἀγαπήσωμεν τὰς λαμπάδας ἑαυτῶν εὐτρεπίσωμεν».
Γιά αὐτήν τήν ἀγάπη χρειάζεται ἐπαγρύπνηση, παρθενία καὶ ἔλαιο γιά τὶς λαμπάδες, τονίζει ἡ παραβολή τῶν Δέκα Παρθένων. Ἡ ἐλεημοσύνη ὡς αγάπη προς τον Θεό καὶ τὸν πλησίον, ἀντανακλᾶ ὅλο τὸ βάθος τῶν ἀρετῶν. Ἡ σωτηρία δέν κερδίζεται μόνο μέ τήν προσωπική ἄσκηση καί ἀγῶνα. Χρειάζεται καὶ τὸ πιό πολύτιμο, τά ἔργα τῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον.
Ἀπό τήν παραβολή τῶν δέκα Παρθένων εἶναι ἐμπνευσμένο τό γνωστότατο καί κατανυκτικώτατο τροπάριο «Ἰδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός...». Σχετικό εἶναι καί τό Ἐξαποστειλάριο «Τόν νυμφῶνά σου βλέπω, Σωτήρ μου, κεκοσμημένον...», ἐμπνευσμένο ἀπό τήν παραβολή τῶν βασιλικῶν γάμων (Ματθ. κβ’ 1-14). Ἀπό τά δύο αὐτά τροπάρια, τά ὁποῖα ψάλλονται στούς Ὄρθρους καί τῶν τριῶν πρώτων ἡμερῶν τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, ἔλαβαν οἱ Ἀκολουθίες αὐτές τό ὄνομα «Ἀκολουθίες τοῦ Νυμφίου ἤ τοῦ Νυμφῶνος».
Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία μας καλεῖ αὐτές τὶς ἡμέρες νὰ βιώσουμε μὲ συντριβή καὶ κατάνυξη τὰ ἅγια καὶ σεπτά Πάθη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, διότι ἔτσι θά νοιώσουμε τό μέγεθος τῆς θείας ἀγάπης καὶ φιλανθρωπίας. Μᾶς τονίζει τήν ἀνάγκη νά εἴμαστε πάντοτε ἕτοιμοι: «Γρηγορεῖτε οὖν, ὅτι οὐκ οἴδατε τήν ἡμέραν, οὐδέ τήν ὥραν, ἐν ᾗ ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται» (Ματθ. κε’ 13). Ἡ ἀκηδία τοῦ πνεύματος, ἡ χαλάρωση τῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς, ἡ ἐπίμονη ἐνασχόληση μέ τὶς βιοτικές μέριμνες τῆς καθημερινότητας καί ἡ ἀδιαφορία γιά τίς ἀνάγκες τῆς ψυχῆς, ὅλα αὐτά μποροῦν νά βλάψουν ἀνεπανόρθωτα τόν ἄνθρωπο, νά τόν ὁδηγήσουν στήν πνευματική νέκρωση καὶ στὸν πνευματικό θάνατο.
Ὁ Κύριος εἶναι ἡ ὁδός, ὁ Κύριος εἶναι ἡ ζωή, ὁ Κύριος εἶναι ἡ ἀλήθεια· (Ἰω. 14:6) ὁ Κύριος εἶναι τό πᾶν. Ὁ Κύριος σώζει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν καταστροφή πού φέρνει ἡ ἁμαρτία καί τελικά, ὅταν Τον ἀκολουθεῖ μέ πίστη, ἀξιώνεται καί τῆς Βασιλείας Του.
Κοντάκιον. Ἧχος β΄. Τα ἄνω ζητῶν
«Τήν ὥρα, ψυχή, τοῦ τέλους ἐννοήσασα καί τήν ἐκκοπήν τῆς συκῆς δειλιάσασα, τό δοθέν σοι τάλαντον φιλοπόνως ἔργασαι, ταλαίπωρε, γρηγοροῦσα καί κράζουσα· Μή μείνωμεν ἔξω τοῦ νυμφῶνος Χριστοῦ».
(=Τήν ὥρα τοῦ τέλους, ψυχή μου, ἀφοῦ σκεφτεῖς (δηλαδή τό θάνατο τῆς ἐπίγειας ζωῆς) καί φοβηθεῖς ἀπό τό πάθημα τῆς ἐκκοπῆς τῆς συκῆς, δούλεψε ταλαίπωρη, μέ φιλοπονία τό τάλαντο πού σοῦ ἐμπιστεύτηκε ὁ Θεός, μένοντας ἄγρυπνη καί κράζοντας· νά μή μείνουμε ἔξω ἀπό τό νυμφώνα τοῦ Χριστοῦ.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς