"Διήλθομεν διὰ πυρὸς καὶ ὕδατος..." (Ψαλμ. 65, 12)
– Γέροντα, τὸ σταυρουδάκι ποὺ μοῦ δώσατε τὸ φορῶ συνέχεια καὶ μὲ βοηθάει στὶς δυσκολίες μου.
– Νά, τέτοια σταυρουδάκια εἶναι οἱ δικοί μας σταυροί, σὰν αὐτὰ ποὺ κρεμοῦμε στὸν λαιμό μας καὶ μᾶς προστατεύουν στὴν ζωή μας. Τί νομίζεις, ἔχουμε μεγάλο σταυρὸ ἐμεῖς; Μόνον ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ μας ἦταν πολὺ βαρύς, γιατὶ ὁ Χριστὸς ἀπὸ ἀγάπη πρὸς ἐμᾶς τοὺς ἀνθρώπους δὲν θέλησε νὰ χρησιμοποιήση γιὰ τὸν ἑαυτό Του τὴν θεϊκή Του δύναμη. Καὶ στὴν συνέχεια σηκώνει τὸ βάρος τῶν σταυρῶν ὅλου τοῦ κόσμου καὶ μᾶς ἐλαφρώνει ἀπὸ τοὺς πόνους τῶν δοκιμασιῶν μὲ τὴν θεία Του βοήθεια καὶ μὲ τὴν γλυκειά Του παρηγοριά.
Ὁ Καλὸς Θεὸς οἰκονομάει γιὰ τὸν κάθε ἄνθρωπο ἕναν σταυρὸ ἀνάλογο μὲ τὴν ἀντοχή του, ὄχι γιὰ νὰ βασανιστῆ, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἀνεβῆ ἀπὸ τὸν σταυρὸ στὸν Οὐρανὸ – γιατὶ στὴν οὐσία ὁ σταυρὸς εἶναι σκάλα πρὸς τὸν Οὐρανό. Ἂν καταλάβουμε τί θησαυρὸ ἀποταμιεύουμε ἀπὸ τὸν πόνο τῶν δοκιμασιῶν, δὲν θὰ γογγύζουμε, ἀλλὰ θὰ δοξολογοῦμε τὸν Θεὸ σηκώνοντας τὸ σταυρουδάκι ποὺ μᾶς χάρισε, ὁπότε καὶ σὲ τούτη τὴν ζωὴ θὰ χαιρώμαστε, καὶ στὴν ἄλλη θὰ ἔχουμε νὰ λάβουμε καὶ σύνταξη καὶ «ἐφάπαξ». Ὁ Θεὸς μᾶς ἔχει ἐξασφαλισμένα κτήματα ἐκεῖ στὸν Οὐρανό. Ὅταν ὅμως ζητοῦμε νὰ μᾶς ἀπαλλάξη ἀπὸ μιὰ δοκιμασία, δίνει αὐτὰ τὰ κτήματα σὲ ἄλλους καὶ τὰ χάνουμε. Ἐνῶ, ἂν κάνουμε ὑπομονή, θὰ μᾶς δώση καὶ τόκο.
Εἶναι μακάριος αὐτὸς ποὺ βασανίζεται ἐδῶ, γιατί, ὅσο πιὸ πολὺ παιδεύεται σ᾿ αὐτὴν τὴν ζωή, τόσο περισσότερο βοηθιέται γιὰ τὴν ἄλλη, ἐπειδὴ ἐξοφλᾶ ἁμαρτίες. Οἱ σταυροὶ τῶν δοκιμασιῶν εἶναι ἀνώτεροι ἀπὸ τὰ «τάλαντα», ἀπὸ τὰ χαρίσματα, ποὺ μᾶς δίνει ὁ Θεός. Εἶναι μακάριος ἐκεῖνος ποὺ ἔχει ὄχι ἕναν σταυρὸ ἀλλὰ πέντε. Μιὰ ταλαιπωρία ἢ ἕνας θάνατος μαρτυρικὸς εἶναι καὶ καθαρὸς μισθός. Γι᾿ αὐτὸ σὲ κάθε δοκιμασία νὰ λέμε: «Σ᾿ εὐχαριστῶ, Θεέ μου, γιατὶ αὐτὸ χρειαζόταν γιὰ τὴν σωτηρία μου».
Οἱ δοκιμασίες βοηθοῦν νὰ συνέλθουν οἱ ἄνθρωποι
– Γέροντα, μαθαίνω γιὰ τὴν ταλαιπωρία τῶν δικῶν μου. Θὰ τελειώσουν ποτὲ τὰ βάσανά τους;
– Κάνε ὑπομονή, ἀδελφή μου, καὶ μὴ χάνεις τὴν ἐλπίδα σου στὸν Θεό. Ὅπως κατάλαβα ἀπὸ ὅλες τὶς δοκιμασίες ποὺ περνοῦν οἱ δικοί σου, ὁ Θεὸς σᾶς ἀγαπάει καὶ ἐπιτρέπει ὅλες αὐτὲς τὶς δοκιμασίες γιὰ ἕνα λαμπικάρισμα πνευματικὸ ὁλόκληρης τῆς οἰκογένειας. Ἐὰν ἐξετάσουμε κοσμικὰ τὶς δοκιμασίες τῆς οἰκογένειάς σου, φαίνεστε δυστυχισμένοι. Ἐὰν ὅμως τὶς ἐξετάσουμε πνευματικά, εἶστε εὐτυχισμένοι, καὶ στὴν ἄλλη ζωὴ θὰ σᾶς ζηλεύουν ὅσοι θεωροῦνται σὲ τούτη τὴν ζωὴ εὐτυχισμένοι. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ἀσκοῦνται καὶ οἱ γονεῖς σου, μιὰ ποὺ τὸν ἀρχοντικὸ τρόπο, τὸν πνευματικό, δὲν τὸν γνωρίζουν ἢ δὲν τὸν καταλαβαίνουν. Πάντως, κρύβεται ἕνα μυστήριο στὶς δοκιμασίες τοῦ σπιτιοῦ σου, ἀλλὰ καὶ σὲ ὡρισμένα ἄλλα σπίτια, ἐνῶ γίνεται τόση προσευχή! «Τίς οἶδε τὰ κρίματα τοῦ Θεοῦ;» (Βλ. Ψαλμ. 35, 7). Ὁ Θεὸς νὰ βάλη τὸ χέρι Του καὶ νὰ δώση τέρμα στὶς δοκιμασίες.
– Γέροντα, δὲν γίνεται οἱ ἄνθρωποι νὰ συνέλθουν μὲ ἄλλον τρόπο καὶ ὄχι μὲ κάποια δοκιμασία;
– Πρὶν ἐπιτρέψη ὁ Θεὸς νὰ ἔρθη μιὰ δοκιμασία, ἐργάστηκε μὲ καλὸ τρόπο, ἀλλὰ δὲν τὸν καταλάβαιναν, γι᾿ αὐτὸ μετὰ ἐπέτρεψε τὴν δοκιμασία. Βλέπετε, καὶ ὅταν ἕνα παιδὶ εἶναι ἀνάποδο, στὴν ἀρχὴ ὁ πατέρας του τὸ παίρνει μὲ τὸ καλό, τοῦ κάνει τὰ χατίρια, ἀλλά, ὅταν ἐκεῖνο δὲν ἀλλάζη, τότε τοῦ φέρεται αὐστηρά, γιὰ νὰ διορθωθῆ. Ἔτσι καὶ ὁ Θεὸς μερικὲς φορές, ὅταν κάποιος δὲν καταλαβαίνη μὲ τὸ καλό, τοῦ δίνει μιὰ δοκιμασία, γιὰ νὰ συνέλθη. Ἂν δὲν ὑπῆρχε λίγος πόνος, ἀρρώστιες κ.λπ., θὰ γίνονταν θηρία οἱ ἄνθρωποι· δὲν θὰ πλησίαζαν καθόλου στὸν Θεό.
Ἡ ζωὴ αὐτὴ εἶναι ψεύτικη καὶ σύντομη· λίγα εἶναι τὰ χρόνια της. Καὶ εὐτυχῶς ποὺ εἶναι λίγα, γιατὶ γρήγορα θὰ περάσουν οἱ πίκρες, οἱ ὁποῖες θὰ θεραπεύσουν τὶς ψυχές μας σὰν τὰ πικροφάρμακα. Βλέπεις, οἱ γιατροί, ἐνῶ οἱ καημένοι οἱ ἄρρωστοι πονοῦν, τοὺς δίνουν πικρὸ φάρμακο, γιατὶ μὲ τὸ πικρὸ θὰ γίνουν καλά, ὄχι μὲ τὸ γλυκό. Θέλω νὰ πῶ ὅτι καὶ ἡ ὑγεία ἀπὸ τὸ πικρὸ βγαίνει, καὶ ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸ πικρὸ βγαίνει.
Πηγή: ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ – ΛΟΓΟΙ Δ’ – Σουρωτή Θεσσαλονίκης 2002. ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ - Οι δοκιμασίες στη ζωή μας, Κεφάλαιο 1, σ. 190-193.