«Ἄνθρωπός τις ἐποίησε δεῖπνον μέγα, καὶ ἐκάλεσεν πολλούς…»
(Λουκ. ΙΔ’ 16)
Ο ερχομός του Μεσσία με την Γέννηση του Χριστού σήμανε την ώρα του Μεγάλου Δείπνου του Μυστικού. Οι άνθρωποι κουρασμένοι από την αμαρτία, πόθησαν την πνευματική τροφή από το τραπέζι του Θεού, το δείπνο της λύτρωσης και της σωτηρίας. Και ήλθε η ώρα της Καινής Διαθήκης και κάλεσε ο Χριστός τους μαθητές Του λέγοντας: «πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτο γάρ ἐστι τὸ αἷμα μου τὸ τῆς Καινῆς Διαθήκης, τὸ περί πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν».
Έκτοτε καλεί συνεχώς μέσα στην Εκκλησία Του: «Δεῦτε πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγώ ἀναπαύσω ὑμᾶς» (Ματθ. 11,28). Οι τρεις άνθρωποι της Ευαγγελικής περικοπής, τους οποίους προσκάλεσε ο Κύριος στο Δείπνο, δεν ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή Του, έχοντας και οι τρεις ως κοινό στοιχείο τον εγκλωβισμό τους στον κόσμο και στα του κόσμου, τις υλικές και βιοτικές μέριμνες. Δεν εκτίμησαν σωστά τις αξίες της ζωής αυτής. Δεν έδωσαν προτεραιότητα την πνευματική αξία της σωτηρίας της ψυχής. Και σήμερα παρατηρείται από τους ανθρώπους άρνηση συμμετοχής στο Μυστικό Δείπνο του Χριστού.
Ωστόσο η Θεία Ευχαριστία παραμένει το ύψιστο των μυστηρίων της Αγίας μας Εκκλησίας. Είναι το αιώνιο μυστήριο, του οποίου η αξία είναι ασύγκριτη και ανυπολόγιστη και η θέση του στη λατρεία της Εκκλησίας μας μοναδική. Και διακηρύττει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος· «όταν κοινωνείς (εννοεί αξίως), τότε Πάσχα επιτελείς».
Αυτό είναι το μεγάλο μυστήριο της Εκκλησίας μας, το οποίο λέγεται “Ευχαριστία”, και “ευλογία” και “Κυριακό Δείπνο” και “Άγιο Ποτήριο” και “θεία Κοινωνία”, και “θυσία” και “προσφορά” και από την άποψη των σωτηρίων αποτελεσμάτων του “φάρμακο αθανασίας” και “εφόδιον ζωής αιωνίου”κ.ά.
Κατά τον μέγα ρήτορα και διδάσκαλο της Εκκλησίας, «η Ευχαριστία είναι κατάσταση ανώτερη της παραδείσιας. Δεν ζει απλά ο άνθρωπος πλησίον του Θεού, αλλά ενώνεται, αναμιγνύεται με το Σώμα, που βρίσκεται στον ουρανό. Δεν φυλάσσει τον Παράδεισο, πολιτεύεται στον ουρανό, όπου δεν μπορεί να πλησιάσει ο διάβολος. Και η Ευχαριστία είναι μυστήριο κατεξοχήν επαναλαμβανόμενο και θεμελιωμένο στα λόγια του Χριστού κατά τον Μυστικό Δείπνο ή μάλλον είναι ο Μυστικός Δείπνος που «συνεχίζεται» και σήμερα, δεν «επαναλαμβάνεται». Είναι το ίδιο το Σώμα και το Αίμα του Χριστού που μας τρέφει την ψυχή, την ενδυναμώνει, την αγιάζει και την σώζει. Αποκαλείται Μυστικός, διότι τα μάτια των απίστων δεν μπορούν να πιστεύσουν ότι κάτω από τα είδη του άρτου και του οίνου είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Η θεία Ευχαριστία τελικά είναι η πηγή από την οποία αναβρύζει η ζωή της Εκκλησίας. Ο «Ἄρτος τῆς Ζωῆς», που χαρίζει αιώνια ζωή, είναι ο ίδιος ο Χριστός.
Η παράδοση του μυστηρίου επέχει θέση τελευταίας επιθυμίας του Κυρίου και η προτροπή Του - «τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν» - γίνεται ιερή εντολή για συμμετοχή στο ποτήριο της Καινής Διαθήκης. Οι συμμετέχοντες κερδίζουν και στην παρούσα ζωή και στην μέλλουσα, όσοι όμως μένουν μακριά από το Ποτήριο της Ζωής, φαίνεται ότι δεν ορέγονται και ούτε γεύονται την πνευματική τροφή.
Τροπάριο Μεγάλης Πέμπτης και Θείας Κοινωνίας
«Τοῦ Δείπνου σου τοῦ μυστικοῦ σήμερον, Υἱὲ Θεοῦ, κοινωνόν με παράλαβε· οὐ μὴ γὰρ τοῖς ἐχθροῖς σου τὸ μυστήριον εἴπω· οὐ φίλημά σοι δώσω, καθάπερ ὁ Ἰούδας· ἀλλ᾿ ὡς ὁ λῃστὴς ὁμολογῶ σοι· Μνήσθητί μου, Κύριε, ἐν τῇ βασιλείᾳ σου».
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς