Η αγία εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι πολυπρόσωπη, με ιδιαίτερη έμφαση στις κύριες μορφές του Χριστού και της Παναγίας. Ιστορείται η εξόδιος ακολουθία με την Παναγία σε στολισμένη νεκρική κλίνη και στο επάνω μέρος της εικόνας, παριστάνεται ο Χριστός μέσα σε δόξα που κρατεί την ψυχή της Παναγίας, κατά τον ίδιο τρόπο που Εκείνη παρουσιάζεται στην εικονογραφία της Εκκλησίας να Τον κρατά ως βρέφος. Ο Χριστός δορυφορείται από αγγέλους περίλυπους, που προβάλλονται σε δόξα οξυκόρυφου τόξου. Στην κορυφή του τόξου, πάνω από τον Χριστό έχουν ανοίξει οι πύλες του ουρανού για να δεχθούν την Θεοτόκο. Εκατέρωθεν της κλίνης και μπροστά από τις προσόψεις αρχαίων κτιρίων, συνωστίζονται μαθητές και ιεράρχες βαθιά λυπημένοι. Αριστερά στην κεφαλή της Παναγίας, προΐσταται ο Πέτρος με θυμιατό και δεξιά ο Παύλος που σκύβει στα πόδια της.
Στην σκηνή κυριαρχούν κάθετες και οριζόντιες γραμμές, με κυρίαρχη της Παναγίας και του Χριστού, που αποδίδουν το σχήμα του Σταυρού. Οι μορφές αποπνέουν ηρεμία και ελπίδα, παρόλη τη θλίψη για το τραγικό γεγονός που βιώνουν, από το οποίο τίποτε δεν μπορεί να τους αποσπάσει. Βρίσκονται στο πνεύμα της χαρμολύπης και του χαροποιού πένθους με την προσμονή της Αναστάσεως.
Σε ορισμένες εικόνες ζωγραφίζονται στον ουρανό σύννεφα, που μετέφεραν τους Αποστόλους στην Ιερουσαλήμ. Σε πολλές εικόνες της Κοιμήσεως απεικονίζεται και το επεισόδιο του αγγέλου, που κόβει με το ξίφος του τα χέρια του Εβραίου Ιεφονία, που αποπειράθηκε να ρίξει στο έδαφος το λείψανο της Θεοτόκου.
Η Θεία Οικονομία επέτρεψε να απουσιάζει στην Κοίμηση ένας απόστολος, πιθανολογείται ότι ήταν ο Θωμάς, εκείνος που μετά την Ανάσταση ήθελε να δει τον Αναστημένο Χριστό για να πιστέψει, έτσι κι εδώ, αφού ήλθε αργοπορημένος εξέφρασε την επιθυμία να ανοίξουν τον τάφο, για να δει την Θεοτόκο και να την προσκυνήσει. Με κοινή απόφαση όλων των αποστόλων ανοίχτηκε το μνήμα και τότε βρέθηκαν μπροστά στο θαυμαστό γεγονός της μεταστάσεως της Θεοτόκου. Το σώμα έλειπε από τον τάφο. Είχε μείνει μόνο το σεντόνι, το σάβανο, για παρηγορία και μαρτυρία της μεταστάσεως της Θεοτόκου στον ουρανό, κατά τον ίδιο τρόπο που είχαν μείνει και τα οθόνια, τα σάβανα του Χριστού, άθικτα κατά την Ανάστασή Του.
Η Θεοτόκος στη γη ήταν η «κλίμαξ δι’ ἧς κατέβη ὁ Θεός» και τώρα είναι στον ουρανό και γίνεται «γέφυρα μετάγουσα τούς ἐκ γῆς πρός οὐρανόν». Η εορτή της Κοιμήσεως είναι και εορτή Μεταστάσεως της Παναγίας, γι’ αυτό δεν είναι πένθιμη εορτή, αλλά χαρμόσυνη, ένα αναστάσιμο γεγονός και εορτάζεται με πανηγυρικό χρώμα και ύφος. Γι’αυτό δίκαια χαρακτηρίζεται «το Πάσχα του καλοκαιριού».
Από την Παράκληση. Ἦχος δ΄. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ σταυρῷ.
Τῇ Θεοτόκῳ ἐκτενῶς νῦν προσδράµωµεν, ἁµαρτωλοὶ καὶ ταπεινοί, καὶ προσπέσωµεν ἐν µετανοίᾳ, κράζοντες ἐκ βάθους ψυχῆς· ∆έσποινα, βοήθησον ἐφ’ ἡµῖν σπλαγχνισθεῖσα, σπεῦσον, ἀπολλύµεθα ὑπὸ πλήθους πταισµάτων, µὴ ἀποστρέψῃς σοὺς δούλους κενούς· σὲ γὰρ καὶ µόνην ἐλπίδα κεκτήµεθα.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς