Εορτάζει
την Παρασκευή της Διακαινησίμου εβδομάδος.
Ο ναός της
Θεοτόκου της Ζωοδόχου Πηγής στις Βλαχέρνες (Μπαλουκλί) οικοδομήθηκε από τον
ευσεβή Βασιλέα Λέοντα τον Μακέλλη, τον Θράκα. Στη συνέχεια και άλλοι
φιλόχριστοι Βασιλείς καλλώπισαν αυτό τον ναό με προσθήκες οικοδομημάτων και τον
έκαμαν ακόμα πιο ωραίο, όπως και ο Ιουστινιανός, ο οποίος ανακαίνισε και ανοικοδόμησε
προς τιμήν της Θεοτόκου αυτό τον ναό ψηλότερο και πιο μεγαλόπρεπο.
Αφορμή στάθηκε
η ευεργεσία που του έκανε η Θεοτόκος, όταν αυτός ο Βασιλεύς έπασχε στην
ουροδόχο κύστη του, καθώς εμποδιζόταν η φυσική ροή των ούρων από μία πέτρα που
είχε δημιουργηθεί εκεί, και ουρούσε με μεγάλο πόνο και φοβερή δυσκολία· και δεν
μπόρεσε να θεραπευτεί με τη βοήθεια των γιατρικών, αλλά η πάθηση αυτή έφτασε σε
τόση έξαρση, ώστε οι ιατροί απελπίστηκαν για τη ζωή του και κινδύνευε να
πεθάνει. Σε τέτοια κακή κατάσταση ευρισκόμενος ο Βασιλεύς, και ενώ ήταν
ξαπλωμένος στο κρεβάτι του, κατά τα μεσάνυχτα άκουσε μία φωνή γλυκύτατη να του
λέει: «Είναι αδύνατον, ώ Βασιλεύ, να βρεις την προηγούμενη υγεία σου, εάν δεν
πιεις από το δικό μου νερό».
Ο Βασιλεύς ούτε
ποιανού ήταν η φωνή γνώρισε, ούτε ήξερε το νερό αυτό σε ποιον τόπο βρίσκεται,
και λυπόταν. Σε άλλη όμως νύχτα, ενώ ο Βασιλεύς ήταν ξύπνιος, προς το ξημέρωμα,
εμφανίστηκε σε αυτόν η Κυρία Θεοτόκος με σχήμα σεμνό και κόσμιο, και του λέει:
«Σήκω από το κρεβάτι σου και πήγαινε αμέσως στη δική μου πηγή, πιες από το νερό
της και θα βρεις την υγεία σου».
Ο Βασιλεύς
υπάκουσε και πήγε αμέσως στην πηγή της Θεοτόκου, και πίνοντας χορταστικά από το
νερό της πηγής αυτής θεραπεύτηκε από την πάθησή του με τη βοήθεια της Θεοτόκου,
διότι το θείο και σωτήριο αυτό νερό έβγαλε την πέτρα από τα εντόσθια του
Βασιλέως συντρίβοντας και διαλύοντάς την. Για να ανταμείψει λοιπόν την
ευεργέτιδα Θεοτόκο, η οποία χάρισε σε αυτόν και τη βασιλική εξουσία, ανήγειρε
επάνω στα πρώτα θεμέλια νέο περικαλλή ναό, για να είναι υπόδειγμα και
διαπρύσιος κήρυκας της μεγάλης ευεργεσίας που έλαβε.
Η Θεοδώρα, η
γυναίκα του Βασιλέως Ιουστινιανού του μεγάλου είχε μια συγγενή που λεγόταν
Γλυκερία. Αυτή έπασχε στα απόκρυφα μέλη της και δεν μπορούσε να γιατρευτεί, από
τη μια επειδή η πάθησή της ήταν δυσκολογιάτρευτη και σφοδρή, από την άλλη
επειδή ντρεπόταν να δειχτεί σε γιατρό, και έτσι η κόρη κινδύνευε να πεθάνει.
Εμφανίστηκε λοιπόν η Παρθένος Θεοτόκος σ’ αυτήν και την προστάζει να πιει από
το νερό της δικής της πηγής και να χρίσει το πάσχον μέλος της από τον εκεί πηλό
του νερού. Όταν το έκανε αυτό η Γλυκερία, αμέσως γιατρεύτηκε από την πάθησή
της.
Ο Βασιλεύς
αυτός Ιουστινιανός είχε κάποιον αξιωματικό ευγενή άρχοντα, ο οποίος όταν
αρρώστησε, πήρε γιατρικό από κάποιον γιατρό είτε σε μεγάλη δόση είτε ακατάλληλο
για την αρρώστια του, και αντί να τον ωφελήσει, τον έβλαψε περισσότερο, διότι
του έφερε μία σφοδρή δίψα και προξένησε στα εντόσθιά του φωτιά και λάβρα.
Θέλοντας να απαλλαγεί από αυτό το κάψιμο, χωρίς να ακούσει πλέον τον γιατρό,
έπινε κρύο νερό αρκετό, το οποίο εισερχόμενο στον οργανισμό του προξένησε ρήξη
των αγγείων σε τέτοιο βαθμό, που άρχισε και έτρεχε αρκετό αίμα από τα εντόσθιά
του, και μη βρίσκοντας γιατρό να τον θεραπεύσει από αυτό το πάθος, πλησίαζε
στον θάνατο.
Η δε βασίλισσα
Θεοδώρα πάντοτε παρακινούσε τον άρχοντα να προστρέξει στο νερό της ζωοδόχου
πηγής για να βρει τη θεραπεία του, προβάλλοντας ως παράδειγμα και τη θεραπεία
του Βασιλέως και της συγγενούς της Γλυκερίας. Πείθεται λοιπόν ο ασθενής και με
ευλάβεια και πίστη προστρέχει στη Ζωοδόχο πηγή, και πίνοντας από το νερό της
απαλλάχθηκε από την αιμορραγία.
Η θεραπεία αυτή μοιάζει κάπως με εκείνη
της αιμορροούσας του Ευαγγελίου (Λουκ. 8,43-44). Πλην εκείνη γιατρεύτηκε
αγγίζοντας μόνο με πίστη την άκρη του ιματίου του Ιησού, ενώ ο άρχοντας αυτός,
μαζί με τη Γλυκερία και τον Βασιλέα, με
την πίστη τους και πίνοντας και από το νερό απαλλάχθηκαν από τις παθήσεις τους,
δηλαδή μία πηγή ζωηφόρος γιάτρεψε τη νοσώδη πηγή αυτών των παθήσεων.
ΠΗΓΗ:
Νικηφόρου Καλλίστου του Ξανθοπούλου, Σύγγραμμα περί συστάσεως του σεβασμίου Οίκου της εν Κωνσταντινουπόλει
Ζωοδόχου πηγής, και των εν αυτή υπερφυώς τελεσθέντων θαυμάτων… Εν τω… Ελληνικώ
Τυπογραφείω. Εν έτει 1812, σελ. 11 (θαύμα 2ον, 3ον, 4ον).
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α΄.
Ὁ ναός σου, Θεοτόκε, ἀνεδείχθη παράδεισος, ὡς ποταμούς ἀειζώους, ἀναβλύζων ἰάματα· ᾧ προσερχόμενοι πιστῶς, ὡς ζωοδόχου ἐκ Πηγῆς, ῥῶσιν ἀντλοῦμεν, καί ζωήν τήν αἰώνιον· πρεσβεύεις γάρ σύ,
τῷ ἐκ σοῦ τεχθέντι Σωτῆρι Χριστῷ, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ΄. Τῇ Ὑπερμάχῳ.
Ἐξ ἀκενώτου σου Πηγῆς Θεοχαρίτωτε, ἐπιβραβεύεις μοι πηγάζουσα
τὰ
νάματα, ἀενάως τῆς σῆς χάριτος ὑπὲρ λόγον· τὸν γὰρ Λόγον ὡς τεκοῦσα ὑπὲρ ἔννοιαν, ἱκετεύω σε δροσίζειν με σῇ χάριτι, ἵνα κράζω σοι· Χαῖρε ὕδωρ σωτήριον.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς