Στην Α΄ Εβδομάδα των Νηστειών, ένα
ιδιόμελο των Αποστίχων του Εσπερινού της Καθαράς Δευτέρας μας επισημαίνει το
είδος και τον τρόπο της νηστείας για να είναι αληθινή και ευάρεστη στον Κύριο:
«Νηστεύσωμεν νηστείαν δεκτήν εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ· ἀληθής νηστεία, ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις, ἐγκράτεια γλώσσης, θυμοῦ ἀποχή, ἐπιθυμιῶν χωρισμός, καταλαλιᾶς, ψεύδους, καί ἐπιορκίας· ἡ τούτων ἔνδεια, νηστεία ἐστίν, ἀληθής καί εὐπρόσδεκτος».
Το ιδιόμελο τροπάριο προϋποθέτει την
καθαρότητα της ψυχής, για να είναι η νηστεία ευάρεστη στο Θεό. Η συνδυαστική
άσκηση της νηστείας επιφέρει την εσωτερική καθαρότητα και την προσέγγιση με το
Πανάγιο Πρόσωπο του Κυρίου μας. Αυτή η αποξένωση από τις κακίες και τις
πονηρίες και η καθαρότητα της ψυχής προτείνεται και στην Παλαιά Διαθήκη από τον
προφήτη Ησαΐα (1,16), ο οποίος προτρέπει τους Ισραηλίτες: «Λούσασθε, καὶ καθαροὶ γίνεσθε, ἀφέλετε τάς πονηρίας ὑμῶν ἀπὸ τῶν ψυχῶν ὑμῶν».
Και ο Μέγας Βασίλειος στον δεύτερο λόγο
του «Περί νηστείας» συνεχίζοντας το πνεύμα του προφήτη Ησαΐα, τονίζει ότι δεν
αρκεί μόνον η αποχή από τις τροφές, για να γίνει η νηστεία μας ευάρεστη στον
Κύριο. «Νηστεύσωμεν νηστείαν δεκτήν͵ εὐάρεστον τῷ Θεῷ. Ἀληθής
νηστεία͵ ἡ τοῦ κακοῦ ἀλλοτρίωσις͵ ἐγκράτεια γλώσσης͵ θυμοῦ ἀποχή͵ ἐπιθυμιῶν χωρισμός͵ καταλαλιάς͵ ψεύδους͵ ἐπιορκίας. Ἡ τούτων ἔνδεια νηστεία ἐστίν ἀληθής». Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτή η
προτροπή του Μεγάλου Αγίου έγινε ύμνος της Εκκλησίας, ο οποίος ψάλλεται στα
απόστιχα του Εσπερινού της Καθαράς Δευτέρας.
Η αληθινή νηστεία είναι αναγκαίο
πνευματικό αγαθό και πρέπει να συνοδεύεται πάντοτε από έναν συνεχή αγώνα για
τον εξαγνισμό της ψυχής. Ο αγώνας αυτός της ψυχής να αποξενωθεί από όλες τις
κακίες είναι ένας ισόβιος αγώνας σταυρώσεως και μία πορεία προς την ανάσταση
και την αγιότητα. Αυτό ακριβώς ζητά ο Χριστός από τους μαθητές Του: «Ἅγιοι, γίνεσθε, διότι ἐγώ εἶμαι ἅγιος» (Α' Πέτρ.1:16) και σε άλλο σημείο:
«Ὑμεῖς καθαροί ἐστέ, ἀλλ' οὐχί πάντες» (Ιωάν. 13,10). Η καθαρότητα
της καρδιάς συνδέεται με την καθαρή λατρεία. Και πραγματικά ο χώρος αυτός είναι
εκείνος στον οποίο αγιάζεται ο Θεός: «Κύριον δὲ τὸν
Θεόν ἁγιάσατε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν»
(Α’ Πέτρ. γ’ 15). Μέσα στην καρδιά του πιστού ανατέλλει η Χάρις του Θεού.
«Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται» (Ματθ. 5,8.) Αυτόν
τον αγώνα και την πορεία προς την καθαρότητα και την αγιότητα ζητά η Εκκλησία
μας από κάθε πιστό χριστιανό, κατά την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, για
να φθάσει διά της ΣΤΑΥΡΩΣΕΩΣ στην
ΑΝΑΣΤΑΣΗ!
Καλό στάδιο
πνευματικών αγώνων με την ευλογημένη νηστεία!
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς