Η Αγία Θεοδώρα, η Αυγούστα, τη μνήμη της
οποίας τιμά η Εκκλησία στις 11 Φεβρουαρίου, γεννήθηκε στην Έδεσσα της
Παφλαγονίας από ευσεβείς γονείς, τον Δουγγάριο Μαρίνο και την ενάρετη
Θεοκτίστη. Η Αγία Θεοδώρα, διακρινόταν για την ευλάβειά της, την εξυπνάδα της
και την αφοσίωσή της προς την ορθόδοξη πίστη.
Το 830 μ. Χ. σε ηλικία 15 ετών
νυμφεύθηκε τον αυτοκράτορα Θεόφιλο στην Κων/πολη, ο οποίος ήταν εικονομάχος,
ενώ η ίδια εξακολουθούσε να τιμά τις ιερές εικόνες. Το 842 μ.Χ. ο Θεόφιλος
απέθανε με οικτρό τέλος και η Αγία Θεοδώρα ανέλαβε ως αυτοκράτειρα την εποπτεία
του ανήλικου υιού της Μιχαήλ, με συνεπιτρόπους τον αδελφό της Βάρδα, τον εκ του
πατέρα της θείο, που ήταν μάγιστρος και τον λογοθέτη Θεόκτιστο. Η πρώτη
ενέργεια της βασίλισσας ήταν η απομάκρυνση του εικονομάχου Πατριάρχου Ιωάννου
και η εκλογή του Αγίου Μεθοδίου (τιμάται 14 Ιουνίου). Η Σύνοδος, που συνήλθε
στις 11 Μαρτίου του 843 μ.Χ., αποφάσισε την αναστήλωση των Αγίων εικόνων και
ανόρθωσε την διδασκαλία της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου. Η μεγαλοπρεπής πανήγυρη
ετελέσθη την Α’ Κυριακή των Νηστειών, στο ναό της Αγίας Σοφίας, που από τότε
καθιερώθηκε ως Κυριακή της Ορθοδοξίας.
Η Αγία Θεοδώρα ως βασίλισσα ασχολήθηκε
και με την εξωτερική πολιτική του βυζαντίου, όπως με τις επιδρομές των Αράβων
στη Μικρά Ασία και Σικελία, τις επαναστάσεις των Σλάβων της Πελοποννήσου και
των Παυλιανιτών της Μ. Ασίας. Επίσης με τις εκστρατείες κατά των Αράβων της
Κρήτης, της Συρίας και της Αιγύπτου, και έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στις
περιπλοκές με τον ηγεμόνα των Βουλγάρων Βόγορι, τον οποίο οδήγησε στην
Ορθοδοξία. Έτσι, εμπιστεύτηκε την ανατροφή του υιού της στον αδελφό της Βάρδα,
ο οποίος, με σκοπό το δικό του συμφέρον, ενθάρρυνε και ενίσχυε κάθε ροπή του
νεαρού βασιλέως προς την ακολασία. Η δολοφονία του λογοθέτου Νεοκτίστου κατέστησε
τον αδελφό της Αγίας πανίσχυρο, ώστε να περιφρονεί και να απειλεί και την ίδια.
Αργότερα ο ίδιος ο γιος της Μιχαήλ και ο
αδελφός της Βάρδας διέταξαν τον εγκλεισμό της, μαζί με τις κόρες της, στην Μονή
Γαστρίων. Εκεί η Θεοδώρα αφοσιώθηκε στην προσευχή και στη μελέτη της Αγίας
Γραφής. Εκοιμήθη οσιακά και το λείψανό της ευρίσκεται στο ναό της Παναγίας
Σπηλαιώτισσας στην Κέρκυρα.
ΠΗΓΗ: Εκ του Ορθοδόξου Συναξαριστή
Ἀπολυτίκιον.
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Δωρεῶν τῶν ἐνθέων
οὖσα ἐπώνυμος, τὴν Ἐκκλησίαν
φαιδρύνεις βασιλικαῖς δωρεαῖς, ὡς θεόγλυπτος εἰκὼν
θείας φρονήσεως· τῶν γὰρ Εἰκόνων τῶν σεπτῶν, τὴν τιμὴν ὡς
σχετικήν, ἐτράνωσας Θεοδώρα, τῶν Βασιλίδων ἀκρότης, τῶν Ὀρθοδόξων ἐγκαλλώπισμα.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς