Οι τρεις Ιεράρχες και η αγωγή των νέων


 Κατά τον σοφώτατο Μ. Βασίλειο, η πρώτη επταετία της ζωής του ανθρώπου είναι ιδιαίτερα σημαντική για την κατοπινή του πορεία από την αγωγή που λαμβάνει. Κατά τον θείο Χρυσόστομο, η αγωγή των τέκνων δεν θα πρέπει να εξαντλείται στη εκμάθηση γραμμάτων και τεχνών, αλλά στο στολισμό της φιλάρετης ψυχής με τη θεοσέβεια. Αυτό επιμένει θα κατορθωθεί όσο η ψυχή είναι εύπλαστη και μπορεί να διαμορφωθεί και εμπνευστεί κατάλληλα. Ιδιαίτερη προσοχή δίνει ο ίδιος πατέρας στη γλώσσα, διότι το παιδί από μικρό πρέπει να μάθει να λέει λόγια αληθινά, σεμνά, αγνά και ωραία και κατά τον Απόστολο Παύλο που τον υπεραγαπούσε και όχι υβριστικά, χλευαστικά, βλάσφημα και αισχρά. Προσοχή δίνει και στην ακοή ο ιερός Χρυσόστομος. Επιμένει στην πρόθυμη και προσεκτική ακρόαση θείων λόγων και μάλιστα στο ναό, με τη συμμετοχή τους στη θεία λατρεία. Επίσης συστήνει τη φυσική άσκηση του σώματος που οδηγεί στην αρετή. Η άσκηση είναι άθληση που συντελεί στην εγρήγορση.
 



Ακόμη ο θυμός των μεγάλων στα λάθη των νέων συνήθως δεν βοηθά. Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος υποστηρίζει τεκμηριωμένα ότι η υποχωρητικότητα με λογική μπορεί να βοηθήσει περισσότερο έναντι του υπέρμετρου θυμού. Ο ίδιος άγιος στιγματίζει φοβερά τον δαιμονικό θυμό και λέγει πως ο θυμός ξεστομίζει λόγια που πληγώνουν, οι πληγές δημιουργούν τραύματα και τα τραύματα θανατώνουν. Επίσης ο Μ. Βασίλειος κατακεραυνώνει τα ακόλαστα θεάματα που εξάπτουν τη φαντασία σε ασέλγειες και τα πορνικά άσματα, που χαρίζουν ασχημοσύνη στις ψυχές. Κατά τον ιερό Χρυσόστομο η νηστεία, ο εκκλησιασμός και η προσευχή ισχυροποιούν πνευματικά τον νέο. Το μέτρο είναι πολύ βασικό για τη ζωή του νέου. Γράφει λοιπόν και πάλι ο ιερός Χρυσόστομος: «Απόλαυσε λουτρά, γευμάτισε, πιες με συμμετρία κρασί, φάε και κρέας, κανείς δεν σε εμποδίζει, από όλα δοκίμασε, μόνο απομακρύνσου από την αμαρτία!



Ο Μ. Βασίλειος ομολογεί ο ίδιος πως ιδιαίτερα σημαντική ήταν η αγωγή που έλαβε περί της εννοίας του Θεού από τη μητέρα του Εμμέλεια και τη γιαγιά του Μακρίνα. Ο ίδιος θεωρεί την κλασσική παιδεία χρήσιμη για την είσοδο στην αληθινή σοφία του Ευαγγελίου, με τον περίφημο λόγο του προς τους νέους. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος μακαρίζει τους γονείς του για την ανατροφή του και ιδιαίτερα την αγία μητέρα του Νόννα. Δίνει λοιπόν μια ωραία εικόνα για τον σημαντικό ρόλο του καλού παραδείγματος των γονέων. Γράφει: «Αν βαδίζουν λοξά τα παιδιά των καβουριών, είναι γιατί πήραν παράδειγμα το βάδισμα της μητέρας τους».




Είναι γνωστή η σοφή ρήση πως όποιος είναι αληθινά σοφός λέει στη ζωή του πολλές φορές: «δεν ξέρω». Είναι ανάγκη να αναπτυχθεί το πνεύμα της θυσίας και προσφοράς με το βιωμένο παράδειγμα των μεγάλων, με τους καρπούς του καθαρού εαυτού τους και του πνευματικού τους βίου. Επιβάλλεται όλοι να ασχοληθούμε περισσότερο με τα παιδιά και τους νέους. Οι νέοι θα βοηθηθούν αποκτώντας ηθικά εφόδια, υγιή πρότυπα που θα καλλιεργούν την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα τους και θα δημιουργούν υγιείς, ιερές και ωραίες σχέσεις με τους γονείς, με τους δασκάλους, με τους συμμαθητές τους και τους φίλους τους. Η μνήμη των αγίων τριών ιεραρχών, Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Βασιλείου του Μεγάλου και Γρηγορίου του Θεολόγου, ας είναι για όλους μας αφυπνιστική, ανανεωτική και μεταμορφωτική.

+ Μοναχού Μωϋσέως Αγιορείτου







Από τα θεόσοφα αποφθέγματά τους

* «Εξέτασε τον εαυτό σου, ποιός είσαι. Γνώρισε τη φύση σου, ότι δηλαδή το μεν σώμα είναι θνητό, η δε ψυχή σου αθάνατη. Μη ζητάς υπεροχή, αλλα να αναγνωρίζεις της ισότητας της φύσης και να αγαπάς, να είσαι ισότιμος   προς εκείνους που φαίνονται ότι υστερούν κάπως απέναντί σου». (Μέγας Βασίλειος)



* Δεν υπάρχουν άνθρωποι άσχημοι, αλλά άνθρωποι που δεν μπορούν       
να δείξουν την ομορφιά τους. Και δεν μπορούν να δείξουν την ομορφιά τους,  γιατί δεν αγαπούν και δεν αγαπιώνται. (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)




* «Μή σφόδρα θαρρεν, μηδ’ πελπίζειν γαν. Τό μέν γάρ κλύει, τό δ’ νατρέπει».  -Μετάφραση: Μην θαρρεύεσαι υπερβολικά, ούτε να απελπίζεσαι πολύ. Διότι το μεν πρώτο χαλαρώνει τη ζωή, το δε δεύτερο την ανατρέπει. (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος)



 




Κοντκιον. χος β’. Τούς σφαλες.
Τούς ερούς καί θεοφθόγγους Κήρυκας, τήν κορυφήν τν Διδασκάλων Κύριε, προσελάβου ες πόλαυσιν τν γαθν σου καί νάπαυσιν· τούς πόνους γάρ κείνων καί τόν κάματον, δέξω πέρ πσαν λοκάρπωσιν, μόνος δοξάζων τούς γίους σου.


Κθισμα. χος πλ. δ’. Τν Σοφαν κα Λγον.
Τος μεγλους φωστρας τος φεραυγες, κκλησας τος πργους τος ρραγες, συμφνως ανσωμεν, ο τν καλν πολαοντες, κα τν λγων τοτων, μο κα τς χριτος· τν σοφν Χρυσορρμονα, κα τν μγαν Βασλειον, σν τ Γρηγορίῳ, τ λαμπρ θεολγ· πρς ος κα βοσωμεν, κ καρδας κραυγζοντες· ερρχαι τρισμγιστοι, πρεσβεσατε Χριστ τ Θε, τν πταισμτων φεσιν δωρσασθαι, τος ορτζουσι πθ, τν γαν μνμην μν.
  

 

Εκ της Ιεράς Μονής