Είναι η αρχαιότερη εορτή του Αγίου
Ιωάννου του Βαπτιστή και Προδρόμου του Χριστού, η οποία καθορίστηκε από την
Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Την επομένη ημέρα των Θεοφανείων, καθιερώθηκε να
εορτάζουμε τη μνήμη του πανίερου προφήτη Ιωάννη Προδρόμου. Ο Τίμιος Πρόδρομος
γεννήθηκε με θαυμαστό τρόπο από τον Ιερέα Ζαχαρία και την γηραιά Ελισάβετ,
υπήρξε Προφήτης, μέγας Ασκητής και ερημίτης του Ιορδάνη, χαρισματικός άνθρωπος,
αναδείχθηκε «μείζων ἐν γεννητοῖς γυναικῶν». Ως ασκητική μορφή
καταφρόνησε τον κόσμο, τα αγαθά του κόσμου, και αποσύρθηκε στην έρημο, ποθώντας
τον Θεό. «Εἶχε τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ ἀπὸ τριχῶν καμήλου καὶ ζώνην δερμάτινην περὶ τὴν ὀσφὺν αὐτοῦ, ἡ δὲ τροφὴ αὐτοῦ ἦν ἀκρίδες
καὶ μέλι ἄγριον» και έγινε πρόδρομος και όλων των
αγίων ασκητών της ερήμου.
Κήρυξε προδρομικά το μήνυμα του
Ευαγγελίου του Χριστού: «Μετανοεῖτε, ἤγγικε γὰρ ἡ
βασιλεία τῶν οὐρανῶν» και προετοίμασε τον ερχομό του
Χριστού. Βασικό του έργο ήταν να αφυπνίσει τις συνειδήσεις των ακουόντων το
κήρυγμά του, που ήταν κήρυγμα μετανοίας. Είχε όλα τα προσόντα μεγάλου και
επιβλητικού κήρυκα του θείου λόγου. Με μεγάλη χάρη κι επιβλητικότητα κήρυττε
στα πλήθη το θείο λόγο και βάπτιζε τους Ιουδαίους που εξομολογούνταν τις
αμαρτίες τους. Καυτηρίαζε τη φαρισαϊκή αλαζονική έπαρση, διότι κάτω από το
εξωτερικό ένδυμα της καλωσύνης έκρυβε την ψυχική σκληρότητα.
Όταν ο Χριστός άρχισε τη δημόσια δράση
του, ο κόσμος άφηνε σιγά-σιγά τον Ιωάννη, ο οποίος υποδείκνυε τον Χριστό ως
Μεσσία και ακολουθούσε Αυτόν. Στον Ιορδάνη ποταμό πήγε και ο Ιησούς Χριστός και
του ζήτησε να βαπτιστεί. Ο Άγιος Ιωάννης κατάλαβε ποιον έχει μπροστά του και
είπε: «ἐγὼ οὐκ εἰμὶ ἄξιος
ἵνα λύσω αὐτοῦ τὸν ἱμάντα τοῦ ὑποδήματος» (Ιωάν 1,27). Ο Ιησούς του
απάντησε ότι έτσι πρέπει να γίνει, ο Ιωάννης τον βάφτισε στα νερά του Ιορδάνη
ποταμού, σύμφωνα με τους ευαγγελιστές (Ματθ. 3,13-15. Ιωάν. 1,29-34) και
αξιώθηκε να ακούσει την φωνή του Θεού Πατέρα, που μαρτυρούσε τον Υιόν και είδε
το Άγιον Πνεύμα «ἐν εἴδει περιστερᾶς». Ταις πρεσβείαις του
Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, Κύριε, Ιησού Χριστέ,
ελέησον ημάς.
Δόξα Πατρί… Ἦχος
πλ. β’ Βυζαντίου
Ἄγγελος ἐκ στειρωτικῶν ὠδίνων,
προῆλθες Βαπτιστά, ἐξ αὐτῶν τῶν σπαργάνων τὴν ἔρημον οἰκήσας, σφραγίς τε πάντων τῶν Προφητῶν ἐδείχθης· ὅν γὰρ ἐκεῖνοι πολυτρόπως ἐθεάσαντο, καὶ αἰνιγματωδῶς προεκήρυξαν, τοῦτον βαπτίσαι ἐν Ἰορδάνῃ κατηξιώθης· φωνῆς τε ἀκήκοας, Πατρικῆς οὐρανόθεν, μαρτυρούσης αὐτοῦ τὴν Υἱότητα· καὶ τὸ Πνεῦμα εἶδες περιστερᾶς ἐν εἴδει, τὴν φωνὴν ἕλκον
ἐπὶ τὸν
βαπτιζόμενον. Ἀλλ’ ὦ πάντων τῶν Προφητῶν ὑπέρτερε, μὴ διαλίπῃς πρεσβεύειν ὑπὲρ ἡμῶν, τῶν πιστῶς σου τελούντων τὰ μνημόσυνα.
Κοντάκιον. Ἦχος πλάγιος β’.
Τήν σωματικήν σου παρουσίαν δεδοικώς ὁ Ἰορδάνης, φόβῳ ἀπεστρέφετο·
τήν προφητικήν δέ λειτουργίαν ἐκπληρῶν ὁ Ἰωάννης,
τρόμῳ ὑπεστέλλετο· τῶν Ἀγγέλων
αἱ τάξεις ἐξεπλήττοντο, ὁρῶσαί σε ἐν ῥείθροις
σαρκί βαπτιζόμενον· καί πάντες οἱ ἐν τῷ σκότει κατηυγάζοντο, ἀνυμνοῦντες σέ τόν φανέντα, καί φωτίσαντα τά
πάντα.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς